Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ile Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) yeni yasama yılında Meclis’e sunmayı planladığı Seçim ve Siyasi Partiler Yasası değişikliği kapsamında, seçim barajının yüzde 10’dan yüzde 7’ye indirilmesi üzerinde vardığı uzlaşma, Cumhur İttifakı ortağı Büyük Birlik Partisi’nin (BBP) yanı sıra bir çok AKP’li için de sürpriz oldu.
AKP’nin ittifak ortağına da önerdiği yüzde 5 seçim barajı konusunda mutabakata varıldığı siyasi kulislerde uzunca müddettir konuşuluyordu. Hatta birtakım AKP yöneticileri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “yüzde 7” açıklamasına rağmen, en son noktada “Yüzde 5 olarak netleşir” beklentisini lisana getiriyordu.
Seçim barajının yüzde 7’ye indirilmesi ise barajın sıfırlanmasını isteyen yahut en fazla yüzde 5 olması gerektiğini savunan muhalefet partilerinin de beklentilerini karşılamamış görünüyor.
BBC Türkçe‘ye konuşan muhalefet partilerinin sözcüleri, ittifak sisteminde seçimin 5 yahut 7 olmasının bir manasının kalmadığını belirtirken, yüzde 7 kriterinin neye nazaran belirlendiği ve seçim yasasının başka unsurlarında nasıl bir değişiklik planlandığı sorularına cevap verilmesi gerektiğini vurguladı.
HDP: Yüzde 10 barajını geçersiz hale biz getirdik
Seçim barajının yüzde 7’ye çekilmesinde, “yüzde 10 barajı aşması için kendi seçmeni dışındaki kısımlardan de oy aldığı ve bu durumun hak ettiğinden fazla oy almasına yol açtığı” tez edilen HDP’nin oylarını aşağı çekme hesabının tesirli olduğu, siyasi kulislerde konuşuluyor. Pekala baraj aşağı çekilince HDP oyları da düşer mi?
HDP Küme Başkanvekili Saruhan Oluç, partisi açısından barajın yüzde 10 ya da 7 olmasının bir kıymetinin olmadığı belirtiyor:
“Aslında yüzde 10 barajı da, HDP ve Kürt siyasetine nazaran düşünülmüştü. Lakin biz 2015’ten beri yapılan her seçimde bu barajı aştık ve sorun kalmadı. Yüzde 10 barajını biz geçersiz hale getirdik zati.”
Getty ImagesPartisinin seçim barajının kaldırılmasından yana olduğunu, lakin illa da bir baraj konulacaksa Avrupa ülkelerindeki standartlarda olması gerektiğini belirten Oluç, seçim barajının yüzde 7 olmasından çok, başka yapılması planlanan değişikliklerin ne olacağını merak ettiklerini vurguluyor:
“Yüzde 7’ye indirmeleri kamuoyunda konuşulan tek bahis üzere görünüyor. Bunun bir manası kalmadı ki ittifaklar nedeniyle. Yüzde 7’ye inmesi kıymetsiz diye değerlendirmiyoruz ancak kritik bir husus değil, bir demokrasi atağı ya da temsilde adalet konusunda büyük bir adım atıldı diye kıymetlendirmek mümkün değil.
“Ama temel değerli olan şu, öbür ne değişiklik planlıyorlar? Zira seçim maddesindeki değişikliklerin temel nedeni, iktidarı, kendi çoğunluğunu ve seçimi kazanmasını garanti altına almak. Onun için seçim yasasında oynama yapıyorlar.
“O yüzden konuşulmayan kısmı temel kıymetli olan biz onu temel merak ediyoruz. Zira temel turpun büyüğü heybede olabilir.”
CHP: Tek adam sistemine karşı demokrasi ittifakı oluşacak
CHP’nin seçim ve hukuk işlerinden sorumlu Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek, başkanlık sisteminde hükümetlerin Meclis’ten çıkmadığına dikkat çekerek, “Asıl tartışılması neden baraja gerek duyulduğudur?” sorusunu yöneltiyor.
Partisinin sıfır barajı savunduğunu lakin parlamenter sisteme geçilmesi halinde temsilde adaleti bozmayacak halde en fazla yüzde 2-3 üzere bir oranın düşünülebileceğini belirten Erkek, yüzde 7 oranını MHP’nin talep etmiş olabileceği kestiriminde bulunuyor:
“Bunu MHP’nin istediği çok açık. Olur ya ittifak olarak girmezler başka seçime girmeleri gerekebilir. Yüzde 7 onun için değer arzediyor olabilir. Zira ittifak içine girdiğinde barajın değeri kalmıyor. Ancak ileride bakalım karşımıza neler çıkacak, ittifak içi barajlar gelecek mi, bunları bilmiyoruz. Baraj bir demokrasi ayıbıdır, 12 Eylül darbe hukukunun bir eseridir. ‘Barajı kaldıracağız’ diye iktidar olanlar 20 yıldır barajla iktidar oluyor.”
Erkek, seçim yasası eliyle yapacağı düzenlemelerin zıt tepeceğini ve seçimlerde bir “demokrasi ittifakı”nın oluşacağını savunuyor:
“Ben şuna inanıyorum, resmi ittifaklar dışında bu tek adam sistemine karşı büyük bir demokrasi ittifakı olacak. Bence, hukukun üstünlüğüne, demokrasiye inanan milyonlar ve tüm siyasi partiler, Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayını destekleyecek. Zira Cumhur İttifakı dışındaki bütün siyasi partiler sistem konusunda anlaştı. Güçlendirilmiş parlamenter sistem diyoruz. O yüzden ne yaparlarsa yapsınlar, demokrasinin önüne, ne pürüz koymaya çalışırlarsa çalışsınlar, başaramayacaklar. Gümbür gümbür gidiyorlar; yolcudur Abbas, bağlasan durmaz.”
DÜZGÜN Parti: Yüzde 7’nin münasebeti açıklanmalı
YETERLİ Parti Siyasi İşler Lideri Cihan Paçacı, partisinin seçim barajı için yüzde 5 öngördüğünü fakat daha aşağı da çekilmesine karşı olmadıklarını belirtiyor.
Paçacı, yeni düzenleme yapılırken, temsilde adaletin en geniş formda sağlanması gerektiğini söz ediyor ve yüzde 7 oranının neye nazaran belirlendiğinin açıklanması gerektiğine dikkat çekiyor:
“Ne düşünülerek bu oran belirlendi? Neden yüzde 5 yahut 8 değil de yüzde 7? Bu yüzde 7’nin bir manası olması lazım. Ben istedim, yüzde 7 oldu. Bu türlü bir gerekçesiz tespit olmaz.”
Yeni düzenlemede, “ittifak içi baraj” düzenlemesi olup olmayacağı da tartışılıyor.
Paçacı, “İttifak içine baraj koyduğunuz vakit ittifakın manası kalmaz yahut tam aykırısı, ittifak oldu sürece de yüzde 7 seçim barajının manası kalmaz, esasen ittifak partileri o oranı aşar” yorumunu yapıyor.
Gelecek Partisi: MHP’yi garantiye alma uğraşı
Kulislerde, yüzde 7 düzenlemesi yapılmasında, AKP tabanından oy alma potansiyeli olan Gelecek Partisi ve DEVA Partisi’ne yönelmeyi engelleme hesabı yapıldığı da konuşuluyor.
Barajın yüzde 5 olması halinde, memnuniyetsiz AKP seçmeninin barajı aşmaları için yeni kurulan bu iki partiye yönelebileceklerinden tasa edildiği yorumları yapılıyor.
Gelecek Partisi Seçim ve Hukuk İşleri Lideri Ayhan Sefer Üstün, partisinin şu anda bir ittifakta yer alıp almama üzere bir kararı olmadığını belirtirken, barajla partisine yönelimin engellenemeyeceği görüşünde:
“Biz esasen son anketlerde biz esasen başka yükselişe geçtik. İktidarın kendi anketlerinde de yüzde 7,5 gözüküyor Gelecek Partisi. Kaldı ki ortada seçim havası yok.
“Bizim baraj sıkıntımız olmadığı halde programınızda barajı sıfır olarak koyduğumuz için, zati iktidarın barajı kaldıracağı noktasında taahhütleri olduğundan ötürü sıfır olmasını savunan bir partiyiz.
Üstün barajın yüzde 7’ye çekilmesinin altında, “MHP’nin kendisini garanti altın alma amacının” yattığını savunuyor.
AKP ve MHP oylarının giderek eridiğini belirten Üstün, “MHP, ittifak içinde kalma yahut ittifak dışında kalma ihtimaline karşı kendisini garanti altına almaya çalışıyor. Zira iktidar partisinin de oyu erimekle birlikte, MHP’nin baraj altında kalma riski çok yüksek” görüşünü lisana getiriyor.
İktidar bloğunun ittifak içi baraj formülleri üzerinde de çalıştığı duyumları aldıklarını belirten Üstün, bunların seçimi kazanmaya dönük “siyasi mühendislik” eforları olduğunu belirtiyor:
“Bu siyasi mühendislikler gelir, yapanları vurur. Bizim bu türlü bir tasamız yok.
“Anavatan Partisi’nin de baraj konusunda çalışmaları vardı. Merhum Özal baraj sıkıntısına çok kıymet verirdi. Lakin ANAP baraj altında kaldı.
“Hangi sihirli formülü getirirseniz getirin, halktan oy almak zorundasınız. Halktan gönlünden düşmüşseniz, bunu bilakis çevirmeniz imkansız.
“Seçim kanunları uzunluğu kısa yorgan üzeredir başınızı örteceğim diye üst çekerseniz, ayaklarınız açıkta kalır aşağı çekerseniz başınız açık kalır.”
DEVA Partisi: Cumhurbaşkanı’nın MHP’ye oyunu
DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetleri Lideri Mustafa Yeneroğlu barajın aşağı çekilmesinde, Cumhur İttifakı oylarının toplamının yüzde 40’ın üzerine çıkamamasının tesirli olduğu savında.
Barajın yüzde 7 olarak belirlenmesinin partisi açısından sorun olmadığını belirten Yeneroğlu, MHP’nin ise “oyları yüzde 7’nin altında” algısına karşı bu oranı kabul ettiği görüşünü lisana getiriyor:
“2018 seçimine giderken de iktidar partisi, baraj düşürülmesi gerekir diyordu. Lakin o vakit siyasi ittifaklara müsaade verdi. Zira o vakit iki partinin oyları yüzde 60’ın üzerindeydi. Ancak şu anda ikisinin toplamı yüzde 40 etmiyor.
“MHP’nin oranı da yüzde 7’ler civarında. MHP aslında yüzde 5 istiyordu. İçeride yaptığımız görüşmelerde bunu söylüyorlardı. Lakin Cumhurbaşkanı yüzde 7’yi söylem edince, sanıyorum MHP yüzde 7’nin de altındaymış algısına karşı çıkmak için bu türlü bir kabullenme içine girmek zorunda kaldı.
“Aslında Cumhurbaşkanı’nın MHP ye yaptığı bir oyun. Yeni partileri engellemek için bu oranın getirildiği söyleniyor. Bizi engelleme noktasında bu türlü bir yaklaşım içinde mevzuyu değerlendirmiyoruz.
Gayelerinin, cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmak ve demokrasiyi özümsemiş bir ismin cumhurbaşkanı olmasına dönük olduğunu belirten Yeneroğlu, “O nedenle Meclis’e koydukları barajın bizim açımızdan çok manası yok. Zira iktidardan esasen demokratik bir seçim kanunu çıkarmasını beklemiyoruz” diyor.
![Steam Envantere Şu An Ulaşılamıyor Hatası [Çözümü] 2024](https://www.gundemtube.com/wp-content/uploads/2023/10/overwatch-2-steame-geliyor-baska-blizzard-oyunlari-da-yolda-vmLvKWNz.jpg "Steam Envantere Şu An Ulaşılamıyor Hatası [Çözümü] 2024")
