Bir yıldız Jüpiter’in kütlesinin yaklaşık 10 katı büyüklüğünde bir gezegeni yuttu. Geriye yalnızca tozu dumanı kaldı. MIT astrofizikçisi Kishalay De Güneşin’de Dünya’yı yutacağını ve geriye toz bulutu bırakacağını söylüyor.
Yaklaşık 12.000 ışık yılı uzaklıktaki bir yıldız tarafından yutulan bir gezegenden geriye kalan tek şey toz bulutu oldu. Bu, bir yıldızın bir gezegeni yerken birinci defa görüntülendiğine işaret ediyor.
Araştırmacılar 3 Mayıs tarihli Nature mecmuasında, birkaç teleskop tarafından yakalanan kısa bir ışık patlamasının muhtemelen Jüpiter’in yaklaşık 10 katı kütleye sahip bir gezegenin güneşi tarafından yutulmasından kaynaklandığını bildirdi. Bu, Dünya da dahil olmak üzere birçok gezegenin sonuncu yazgısı olan dramatik bir sondur.
MIT astrofizikçisi Kishalay De, “Gezegen yutulması çok uzun vakittir varsayım ediliyordu, lakin sıklıkları âlâ bilinmiyordu” diyor. “Bu yüzden bir tane bulduğumuzu fark etmek katiyen heyecan vericiydi.”
Keşif, De’nin ikili yıldız arayışında olduğu sırada gerçekleşti. Kaliforniya’daki Palomar Gözlemevi’nden gelen bilgileri kullanarak gökyüzünde parlaklıkta hızlı artışlar gösteren noktalar arıyordu. Bu tıp dalgalanmalar, birinin diğerinden madde emeceği kadar birbirine yaklaşan yıldızların işareti olabilir.
2020’deki bir olay göze çarpıyordu. Bir ışık noktası süratle olduğundan yaklaşık 100 kat daha parlak hale geldi. İki yıldızın birleşmesinin bir sonucu olabilirdi.
Ancak NASA’nın NEOWISE kızılötesi uzay teleskobu tarafından yapılan ikinci bir bakış aksini gösterdi. Bu gözlemevinden elde edilen datalar, parlamada açığa çıkan toplam güç ölçüsünün, iki yıldızın birleşmesi durumunda ortaya çıkacak olanın yalnızca binde biri kadar olduğunu ve olağanda yıldızlar ortasında bir birleşmeye işaret edecek olan sıcak plazma yerine soğuk tozun karışmayı çevrelediğini gösterdi.
Düşük güç, bir cins birleşme olduğunu varsayarsak, objelerden birinin bir yıldız olmadığını düşündürdü.
Bunun yerine, muhtemelen dev bir gezegendi. Yıldız gezegeni kemirirken, bir soğuk toz akıntısı yıldız atıştırmalığından kozmik ekmek kırıntıları üzere uzaklaştı. De, ‘Noktaları birleştirdiğimizde hakikaten çok şaşırdım’ diyor.
Çalışmada yer almayan UCLA astrofizikçisi Smadar Naoz, gezegen yiyen yıldızların muhtemelen kainatta nispeten yaygın olduğunu söylüyor.
Ancak delillerin ikinci dereceden olduğunu söylüyor. Gökbilimciler şimdiye kadar yalnızca gezegensel bir atıştırmalık için hazırlanan yıldızların işaretlerini ya da varsayılan bir yıldız yemeğinden arta kalan enkazı gördüler.
Naoz, “Makalede bulduğum ve nitekim hoşuma giden şeylerden biri, yıldızın bir gezegeni yemek için dışa yanlışsız genişlediğini doğrulamak için birden fazla teleskoptan elde edilen delilleri bir ortaya getiren dedektiflik çalışmasıydı” diyor.
Naoz yıldızların gezegenleri nasıl yutabileceği üzerine baş yormuş. Naoz’a nazaran hayatının baharındaki bir yıldız, yörüngesinde çok yakınından geçen bir gezegeni tüketebilir , bunu bir yıldız yemeği olarak düşünün. Öte yandan ölmekte olan bir yıldız, yıldız şişerek kırmızı dev haline gelirken bir gezegeni yutacaktır. Bu daha çok kozmik bir akşam yemeği üzere.
Bu çalışmadaki gezegen yiyen yıldız kırmızı deve dönüşüyor, lakin dönüşümünün şimdi başlarında.
Naoz, ‘Bunun erken bir akşam yemeği olduğunu söyleyebilirim’ diyor. De, gezegen yiyen yıldızlar hakkında hala gizemli olan çok şey olduğunu söylüyor. Fakat büyük kızılötesi kameralara sahip yaklaşan gözlemevlerinin, gökbilimcilerin daha fazla gezegen yiyen yıldızı ortaya çıkarabilecek parlak, uzun ömürlü kızılötesi emisyonları aramasına müsaade vereceğini söylüyor.
Güneşimiz yaklaşık 5 milyar yıl içinde kırmızı deve dönüşecek ve Dünya’yı yutacak.
‘Dünya Jüpiter’den çok daha küçük olduğu için,’ diyor De, ‘etkileri katiyen daha hafif olacak… bu nedenle Dünya gibisi yutulmaları bulmak sıkıntı olacak, fakat bunları tanımlamak için etkin olarak fikirler üzerinde çalışıyoruz.’
