Hayvanlar Vakit Kavramını Bizden Farklı mı Algılıyor?

Göz Atın

Seo Ajansı

Voodoo Bebeği – Ne İşe Yarıyor?

Zaman algısı, beynin iki ardışık olay ortasında, olayları tahlil edip ortalarındaki vakti algılaması ile oluşur. Vakit algısı, beynin gelen bilgiyi ne kadar süratli işlediğine nazaran değişir. Bilim insanları, hayvanlara evvel yavaş başlayıp, sonra hızlanan ışık dalgaları göndererek ölçmeyi denediler. Işık dalgaları bir noktadan sonra o kadar sıklaştı ki, güya yanıp sönen ışık üzere değil, daima yanan bir ışık üzere görünmeye başladı.

Araştırmanın sonucuna nazaran, süratli metabolizmalı küçük hayvanlar, daha yüksek ışık frekanslarını kavrama ve saptama konusunda ağır ve yavaş hayvanlara nazaran daha başarılı. 

Matrix sinemasındaki Neo’nun mermilerden kaçması üzere, olaylar daha yavaş ortaya çıkıyor üzere görünebilir.

Görünüşe nazaran, semenderler ve kertenkeleler, köpek ve kedilere nazaran vakti daha yavaş algılıyor. Bu durum sineklerin gazeteden kaçma konusundaki hudut bozucu suratını açıklıyor olsa da akıllara tek bir soruyu getiriyor: Neden?

Evrimsel bir bakış açısından bakarsak, hayvanların süratli reaksiyon vermesi epeyce doğal. Mesela, yırtıcılardan kaçmaları ve hareket eden avlara yetişmek zorunda oldukları duruma ahenk sağlamak için süratli hareket ediyor olabilirler. Fakat asıl büyüleyici olan, kimi hayvanların fizikî özelliklerini avlanmadan evvel denetim edip değiştirebilmeleri. Örneğin kılıç balıkları, avlanmadan önce  vaktin daha yavaş akmasını sağlamak ve saniyede işlenecek kare sayısını yükseltmek için beyne giden kan akışı ölçüsünü arttırır. Bu sayede avlarına daha süratli reaksiyonlar verebilirler.

Başka bir yerde, fareler üzerinde yapılan bir araştırma, farelerin dopamin üreten nöronlarının uyarılması ile vakit algılarının hızlandırıldığını gösterdi. Bu sonuçlar,  dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu üzere dopamine bağlı rahatsızlıklar yaşayan beşerler üzerinde büyük tesirlere sahip olabilir. Mesela DEHB rahatsızlığında, dopamin azalmasından kelam edebiliriz, bu rahatsızlığı yaşayanlar da vakti daha yavaş algıladığı için daha dürtüsel davranyor olabilir.

Tam aykırısı, dopamin düzeyini yükselterek çalışan ilaçlar, vakit algısını hızlandırdığı için şu an işe yarıyor olabilir, lakin bu durum yalnızca şimdilik çalışan bir hipotez, ve vakitle bu hususta gelişmeleri göreceğiz.