Kafkasya Uzmanı Prof. Dr. Oktay, İran Azerbaycan ortasındaki gerginliği kıymetlendirdi

9 Şubat 2022, 06:19 yayınlandı

A+
A-

Paylaş

Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (KAFKASSAM) Lideri Prof. Dr. Hasan Oktay, “İran bölgesel manada stratejik olarak bölgedeki tesirini kaybetmesi telaşıyla faaliyetlerini artırmaya başladı. Güney Kafkasya’da, Türkiye- Azerbaycan aktifliği arttıkça İran bölgeden çekilmek zorunda kalacak” dedi.

Prof. Dr. Hasan Oktay, son günlerde İran – Azerbaycan hududunda yaşananları İhlas Haber Ajansı’na kıymetlendirdi. Azerbaycan’ın Karabağ Savaşı’ndan sonra Ermenistan ile ortasındaki uyuşmazlıkları çözebilmek ismine hudut tespitlerinde önemli badireler çektiğini lisana getiren Prof. Dr. Oktay, “İran’ın Dağlık Karabağ’a askeri yardım ettiği ve hatta konvoylar halinde Azerbaycan ortasından geçerek tırlar gönderdiği ile ilgili basında önemli bir hengame süreci yaşandı. Buna da İran ile Azerbaycan ortasındaki gerginliğin başlama noktası olarak tabir ediliyor. Daha sonra İran basınında daha çok Azerbaycan – İsrail bağlantılarından hareketle Azerbaycan’ın bir ‘Siyonist’ devlet olduğu söz edilmeye başlandı. Bu, Azerbaycan için kabul edilebilir bir durum değil. Son 2 aydır İran’da ismi konmayan, failleri bulunamayan sabotajlar ve suikastlar düzenleniyor. Bu suikastları İran’ın tezine nazaran Azerbaycan – İsrail ilgileri sonucunda Azerbaycan’a konuşlanan İsrail istihbarat örgütleri tarafından yapılıyor. Buna karşılık da İran, Azerbaycan’a karşı sert önlemler almaya başladı” dedi.

Bilhassa İran’da Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin seçilmesinden sonra Azerbaycan’a karşı önemli manada sert haller gösterilmeye başlandığına değinen Prof. Dr. Oktay, “Bunun İran – Ermenistan münasebetlerine de yansıdığını görüyoruz zira Ermenistan Başbakanı Paşinyan birkaç sefer Ermenistan yetkilileriyle görüştü. 44 günlük savaş sonucunda 10 Kasım’da Moskova’da imzalanan muahede sonucunda Zengezur Koridoru’nda Azerbaycan ile Türkiye ortasında bir koridor açılması sürecini daima hem Azerbaycan hem Türkiye gündeme getiriyor. İran ise bu koridoru devre dışı bırakarak Tahran, Erivan, Batum ve Buyruk yollarının devreye girmesiyle ilgili Ermenistan yetkilileriyle daima görüşüyor” formunda konuştu.

İran’da yaşanan faili meçhul suikastların ve Zengezur Koridoru’nun açılmasının, İran’a telaş yaşattığının altını çizen Prof. Dr. Oktay, bunu somut bir halde göstermek ismine Aras Irmağı boyunca askeri tatbikatlar gerçekleştirdiğini kaydetti.

Prof. Dr. Oktay, Dağlık Karabağ Savaşı’nın akabinde İran’ın Güney Kafkasya’da tesirini kaybettiğini belirterek, “İran bölgesel manada stratejik olarak bölgedeki tesirini kaybetmesi kaygısıyla faaliyetlerini artırmaya başladı. Güney Kafkasya’da, Türkiye – Azerbaycan aktifliği arttıkça İran bölgeden çekilmek zorunda kalacak. Bu da İran’ın kuzeye açılan, adeta nefes borusu olan Ermenistan sonunun risk altında olmasını sağlıyor” tabirlerini kullandı.

İran’dan Azerbaycan’a fiili müdahalenin en son ihtimal olduğunu da ekleyen Prof. Dr. Oktay, “Diplomasi bütün sorunları çözmeye muktedir. Fiili bir müdahale olursa bölgesel manada savaşa dönüşebilir. Zira İran bir tek İran’dan ibaret değil. İran’ın içerisinde büyük bir Türk nüfus kelam konusu. Bu İran açısından önemli bir meşakkat olur. Bunu bildiği için de zati fiili bir hareketten fazla askeri harekatlarla ve açıklamalarla süreci yürütmeye çalışıyor” değerlendirmesinde bulundu.

İran’ın 44 günlük savaş sürecinde Ermenistan’a yardım etme konusunda son derece istekli olmasına karşın iç kamuoyunun reaksiyonundan ve bilhassa Tebriz Türklerinin hareketlerinden çekindiği için cüret edemediğini lisana getiren Prof. Dr. Oktay, lakin Ermenistan basınına yansıyan bilgilere nazaran İran’ın bu süreçte İnsansız Hava Aracı (İHA) sinyal kırıcı sistemi Ermenistan’a vermek istediğini ama Ermenistan’ın buna yanaşmadığını söyledi. Artık ise İran Zengezur koridorunun açılmasını engelleyebilmek için Ermenistan yetkilileri ile temasa geçerek Zengezur’da bir askeri üssü elde etmeye çalıştıklarını aktardı. – ANKARA