Sanat tarihindeki öncü isimlerin tablolarına bakınca kuşkusuz hepimizde bir büyülenme ve merak duygusu oluşuyor. ‘Nasıl yaptı? Ne düşündü? Sahiden bir insan mı yaptı bu yapıtı?’ üzere. Biz de elimizden geldiğince sizlerin sorularına yanıt bulabilmek için 10 sanat yapıtının gerisindeki kıssaları araştırdık ve sizler için derledik. Umarız beğenirsiniz, âlâ okumalar! :)
Kaynak: https://twistedsifter.com/2023/04/5-f…
15. Clara Peeters- “Still Life with Cheeses, Almonds, and Pretzels(1615)”
Peeters’ın uzman olduğu alan natürmort yani cansız varlıkları, bilhassa yiyecekleri, resmetmede uzmanlaşmıştır ve bu eser de onun en uygun bilinen yapıtlarından biridir. Birinci başta kolay bir sahne üzere görünebilir, lakin fotoğrafın ortasındaki sürahinin üstündeki kapağa yakından bakarsanız, Peeters’in yüzünün yansımasını resmettiğini görebilirsiniz.
14. Michaelangelo- “Frescoes on the Vault of the Sistine Chapel (1508-1512)”
Vatikan’ı ziyaret edecek ve Sistine Şapeli’nin tonozuna şaşkınlıkla bakacak kadar bahtınız olduysa, Michelangelo’nun orada yarattığı fotoğrafları incelemenin ne kadar keyif verici ve uzun olduğunu bilirsiniz.Peki bu yapıtın gizemi ne? Haydi inceleyelim:
- Cumaean Sibyl’in ardında, meleklerden biri başparmağını orta ve işaret parmağının ortasına sokuyor. Bu hareket antik Romalılar’da müstehcen olarak görülür ve birine orta parmak göstermeye muadildir.
Michelangelo’nun insanların bu ayrıntıyı odanın yerinden göremeyeceğini bildiği, sanatkarın bu hareketi yapıtına gizlice sokmasının nedeni de komik olduğunu düşünmüş olabileceğine dayanıyor.
13. Sandro Botticelli- İlkbahar(1470’lerin sonu 1480’lerin başı)
‘İlkbahar’, Rönesans Floransa’sında yapılan birinci büyük ölçekli fotoğraf olarak kabul edilir ve Botticelli’nin bu yapıtta 500’den fazla bitkiye yer verdiği belirtilir. Bu bitkiler 200’den fazla farklı tıp olarak sınıflandırılabilir ve birtakım beşerler bu çeşitlerin hepsinin 15. yüzyıl Floransa’sında bahar aylarında yetiştiğini düşünmektedir.
12. Leonardo Da Vinci- Mona Lisa(1503)
Tüm vakitlerin tartışmasız en ünlü tablosu olan Leonardo da Vinci’nin ‘Mona Lisa ‘sında bâtın manaları olup olmadığı konusunda akademisyenler ikiye bölünmüş durumda. Lakin İtalya’nın Kültürel Miras Ulusal Komitesi Lideri Silvano Vinceti, tabloda şifreli bildiriler olduğuna inanıyor.
Vinceti, ‘Mona Lisa ‘nın yüksek çözünürlüklü manzaralarını inceledi ve bayanın gözlerinde harfler ve sayılar olduğunu, bunların ortasında Vicenti ve takımının da Vinci’nin tablo üzerindeki hakkını tez etme hali olduğuna inandıkları ‘LV’ harfinin de bulunduğunu sav ediyor.
11. Vincent Van Gogh- Kafe Terasta Gece(1888)
Jared Baxter isimli bir Van Gogh uzmanına nazaran, art planda ayakta duran ve 12 kişi tarafından çevrelenmiş olan merkezi figür İsa’yı, solda karanlığa gerçek kayan figür ise Yahuda’yı temsil etmektedir. Ayrıyeten, biri İsa karakterinin başının üstünde olmak üzere, fotoğrafın her yerine gizlenmiş birkaç haç bulunmaktadır.
10. Artemisia Gentileschi- Yudit Holofernes’i Katlederken(1610)
Tarihsel olarak, bayan sanatkarlar için büyük başarılara imza atmak kolay olmamıştır, fakat Barok devri ressamlarından Artemisia Gentileschi bunu başarmış ve bu süreçte kendisini engellemeye çalışan herkesle uğraş etmiştir. Şimdi 18 yaşındayken cinsel akına uğrayan Gentileschi, saldırganın hür bırakıldığı halka açık bir duruşmada öfkeyle saldırganla yüzleşti.
Ardından gelen öfkesini yapıtlarına, bilhassa de Eski Ahit kahramanı Judith’in sarhoş Babil generalinin başını koparışını tasvir eden ‘Judith Holofernes’i Katlederken’ tablosuna aktardı.
9. Frida Kahlo- İki Frida(1939)
Meksikalı sanatçı Frida Kahlo son yıllarda neredeyse bir kült haline gelmiş olsa da, yaşadığı mühlet boyunca eşi ve sanatçı arkadaşı Diego Rivera’nın yanında daima art planda kalmıştır. Kahlo’nun yapıtları son derece ferdî bir ikonografi ile bezenmiştir ve fizikî ve duygusal ıstıraplarla dolu bir hayata gönderme yapmaktadır.
‘İki Frida’, sanatçıyı Rivera’dan acı dolu ayrılığından öncesi ve sonrasında tasvir ediyor; solda kalbi çıkarılmış bir gelin olarak ve sağda Rivera ile daha keyifli vakitlerinde tercih ettiği klâsik Meksika kostümünü giymiş olarak.
8. Pablo Picasso- Avignonlu Kadınlar(1907)
Kübizmin önde gelen isimlerinden biri olan Pablo Picasso’nun, İspanyol fahişelerden oluşan bir kümesi resmettiği cüretkâr küme portresi, hem meslektaşları hem de eleştirmenler tarafından reaksiyonla karşılanmıştı. Düz, geometrik düzlemlerin bir isyanı olan Picasso, hem Afrika sanatından hem de antik İberya sanatından ilham almış ve dünyanın ve buraların toplumsal meselelerini resmetmeye çalışmıştır. Bu fotoğraf de aslında o bayanları bu yaşama iten sisteme karşı bir tenkit.
7. Salvador Dali- Belleğin Azmi(1931)
Sürrealist ressamların önde gelen sanatkarlarından Salvador Kolu, bir çöl görüntüsü üzerine serpiştirilmiş sönmüş saatlerden oluşan bu büyüleyici manzarayla gerçekliği altüst ediyor ve hayal gibisi bir durumu çağrıştırıyor. Kısmı, sanatsal sürecinde ‘paranoyak-eleştirel yöntemi’ kullanmış ve kendi kendine sanrısal bir durum yaratmıştır.
6. Caravaggio- Hasta Bacchus(1593)
Caravaggio’nun tuvalindeki şarap ilahı, fermente üzümden biraz fazla içtiğini düşündüren besbelli bir yeşilimsi renk tonuna sahiptir. Muhtemelen bir otoportre olan bu alışılmadık Roma yaradanı temsili, Carravaggio’nun bilinmeyen bir hastalık nedeniyle hastaneye yatmasından kaynaklanmış olabilir.
5. Edgar Degas- “Dancer Making Points”(1878-80)
Degas’nın 10 milyon dolar kıymetindeki ‘Dancer Making Points’ isimli tablosu, münzevi bakır varisi Huguette Clark’ın Beşinci Cadde’deki meskeninde kayboldu ve kısa bir müddet sonra açıklanamaz bir halde New York David Findlay Galerisi’nde ortaya çıktı.
Mahremiyetiyle ünlü Clark tablonun kaybolduğunu fark etti lakin bunu yetkililere bildirmeyi reddetti. H&R Block’tan Herbert Bloch’un tabloyu satın aldığı ortaya çıkınca, Clark ile bir uzlaşmaya varıldı ve tablo Kansas’taki Nelson-Atkins Sanat Müzesi’ne bağışlandı.
4. René Magritte- Adamın Oğlu(1946)
Belçikalı ressam René Magritte’in yapıtları sıklıkla baş karıştırıcıdır ve sanatkarın yüzünü dev bir elma tarafından gizlediği otoportresi olan ‘Adamın Oğlu’ da tekrar onun karmaşık sanatının bir yapıtıdır. Elma sanatkarın en sevdiği motiflerden biriydi, lakin manası meçhuldür.
Magritte tarafından seçilen başlık tahminen de daha aydınlatıcıdır ve burda İsa Mesih’e gönderme yapmaktadır. Kimi eleştirmenler bu yapıtı İsa’nın başkalaşımının sürrealist bir yorumu olarak nitelendirmiştir.
3. Eugéne Delacroix- Halka Yol Gösteren Özgürlük(1830)
Delacroix’nın ‘Halka Önderlik Eden Özgürlük’ tablosu birçoğumuza Coldplay’in 2008 tarihli ‘Viva la Vida’ albümünün kapağından tanıdık gelse de, bu coşkulu tuval aslında 1830 Temmuz İhtilali’ni kutlamak için tasarlanmıştı. Kompozisyona hakim olan üç renkli bayrak tutan bayan figürü, Fransa Cumhuriyeti’nin bayan kişiliği Marianne’in bilinen en eski tasviri olarak kabul edilir.
2. Leonardo Da Vinci- Salvator Mundi(1500)
Yine bir Da Vinci tablosuyla karşınızdayız. Yıllarca atölyesinin bir eseri, hatta Rönesans ustasının kayıp bir yapıtının kopyası olduğuna inanılan ‘Salvator Mundi’, akademisyenlerin fotoğrafın da Vinci’nin yapıtı olduğu konusunda fikir birliğine varmasının akabinde Kasım 2017’de açık artırmada 450,3 milyon dolara satıldı.
Louvre Abu Dabi’ye gönderileceği düşünülen tablo, Christie’s’deki müzayedenin çabucak akabinde kamuoyunun gözünden kayboldu. Tablonun bir Suudi prensin (muhtemelen Muhammed bin Salman Al Saud) satın aldığı, İsviçre’de bir banka kasasında kilitli tutulduğu ya da açık denizlerde lüks bir yatta sergilendiği düşünülüyor.
1. Marcus Harvey- Myra(1995)
Marcus Harvey’in Britanya’nın en çok nefret edilen kadınını yani 60’ların çocuk katili Myra Hindley’i resmettiği ünlü tablosu 1997 yılında Londra Kraliyet Sanat Akademisi’ndeki Sensation standında görücüye çıktığında, çok sert tartışmalarla karşılandı. Akademi’nin dört üyesi protesto emeliyle istifa etti ve fotoğraf tekraren tahrip edildi.
