Türkiye, Togo, Burkina Faso Ve Liberya Cumhurbaşkanlarının Görüşmesine Dair Sonuncu Bildiri Yayımlandı Açıklaması

Türkiye Cumhuriyeti, Togo, Burkina Faso ve Liberya Cumhurbaşkanlarının görüşmesine dair yayımlanan en son bildiride, DEAŞ, FETÖ, El Düstur ve Boko Haram dahil olmak üzere terör örgütleri ortasında hiçbir ayrım gözetmeden terörizmle çaba konusunda kararlılık vurgusu yapıldı.

Togo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Faure Essozimna Gnassıngbe’nin daveti üzerine, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Burkina Faso Cumhurbaşkanı Roch Marc Christian Kabore ve Liberya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı George Weah’in Lome’de gerçekleştirdikleri çalışma oturumuna ait kesin bildiri yayımlandı.

Bildiriye nazaran, dört Devlet Lideri, güvenlik, sıhhat, iklim ve kalkınma ortamından kaynaklanan sınamalara ait ortak menfaat problemleri ile Türkiye ve Afrika ülkeleri ortasında iş birliğine ait fikir teatisinde bulundu.

Salgın kaynaklı global sıhhat krizine atıfta bulunulan oturumda, Kovid-19’la uğraş stratejisinin iki misli süratte sürdüğü belirtildi.

Bu bağlamda, salgına karşı tesirli bir formda gayret için araç ve kaynakların yetersizliği sebebiyle, bilhassa Afrika kıtası olmak üzere dünyanın çeşitli yerlerinde durumun vahametini koruduğu aktarılan bildiride, aşılama oranı yüksek ülkelerde kısıtlamaların kalkmaya başlamasının esefle karşılandığı kaydedildi.

Dört Devlet Lideri memleketler arası topluma, Afrika ülkelerinin Kovid-19’la gayret gayretlerinin ağırlaşmasına ve tıpkı vakitte yeni varyantların ortaya çıkması riskinden kaçınılmasına imkan sağlamak için daha fazla dayanışma, taahhüt ve dayanak davetinde bulundu. Bilhassa aşıya erişim konusu olmak üzere, gelişmiş devletler kelam ve vaatlerini yerine getirmeye davet edildi.

Güvenlik problemini de ele alan dört Devlet Lideri, terörün Afrika ve dünyada barış ve istikrara yönelik en büyük tehdidi teşkil ettiğinin altını çizdi.

Bu çerçevede, Batı Afrika’da bilhassa radikalizmin ve şiddet içeren aşırıcılığın yükselişi, silahlı kümelerin kıtada yayılması, her türlü insan kaçakçılığı, hudut aşan organize cürümler, küçük ve hafif silahların yaygınlaşması durumlarının kelam konusu olduğu belirtilerek, bunların yanı sıra, mahallî sosyo-politik ve ekonomik gerçekler ve şartlarla beslenen çok boyutlu güvenlik sınamalarıyla karşı karşıya kalınmasına ait derin tasalar lisana getirildi.

Devlet Liderleri, DEAŞ, FETÖ, El Düstur ve Boko Haram dahil olmak üzere terör örgütleri ortasında hiçbir ayrım gözetmeden, terörizmle uğraş konusundaki kararlılıklarını teyit etti. Bu kapsamda, FETÖ terör örgütü olarak memleketler arası bir bildiride yer almış oldu.

Devlet Liderleri, ön saflarda yer alan Burkina Faso, Mali, Nijer, Nijerya ve Çad’daki terör ataklarını şiddetle kınayarak, kelam konusu devletler ve halklarla dayanışma içinde olduklarını lisana getirdi.

“Türk iktisadının gücü kabul edildi”

Devlet Liderleri, özellikle Gine Körfezi’nde, global korsanlıkla gayret etmek için kararlı adımlar atılması gerektiğine vurgu yaptı.

Güvenlik müdahalesinin ötesinde bu karmaşık ve uluslar çok nitelikteki tehdit karşısında Devlet Liderleri, barışın korunması ve şiddetin önlenmesinin bir aracı olarak toplumların temel toplumsal hizmetlere erişiminin geliştirilmesi ve güzelleştirilmesi eforlarına, artan yatırıma öncelik veren dengeli ve tesirli bir karşılığın verilmesi gerekliliğinin altını çizdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afrika’da barış ve istikrara olan kararlı bağlılığını tekrar teyit etti ve Türkiye’nin BM misyonları nezdindeki kıtada konuşlanmış birliklerine olan bağlılığını yineledi. Erdoğan, Türkiye’nin Afrika’daki varlığının yalnızca karşılıklı fayda sağlayan ekonomik ve ticari gayelere dayanmadığını, birebir vakitte çok bölümlü projeler temelinde teknik yardım yoluyla Afrika’nın kalkınma zaruretini de içerdiğini hatırlattı.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) ve gelecek ay İskoçya’nın Glasgow kentinde yapılması planlanan Dünya Başkanları Doruğu çerçevesinde, dört Devlet Lideri, endüstrileşmiş ülkelere, sera gazı emisyonlarının azaltılmasına kıymetli ölçüde katkıda bulunarak taahhüt ile hareketlerini artırmaları ve gerçekleştirmelerinin yanı sıra, yenilenebilir gücün teşviki için de davette bulundu.

İş birliği ile ilgili olarak, dört Devlet Lideri, Türkiye’nin Afrika için stratejik bir ortak olarak rolünü yasallaştıran ve onu memleketler arası sahnede kıymetli bir aktör haline getiren Türk iktisadının dikkate paha ilerlemesini ve gücünü kabul etti.

“Ticari ve kültürel münasebetleri artırma” vurgusu

Liderler ayrıyeten, iki ortak tarafından belirlenen çok tezli amaçlara şimdi ulaşmamış olsa da Afrika ile ticaret hacminin, Kovid-19 salgınının ortaya çıkmasına bağlı manilere karşın 10 yıllık iş birliğinde üç mislinden fazla arttığını kaydetti.

Liderler başka yandan, salgının getirdiği kısıtlamalara karşın, Afrika’daki büyüme beklentilerinin umut verici olduğunu vurguladı. Bunların tümünün, Türkiye ile iştirakin güçlendirilmesine ve mevcut bağlamda daha adil ve sağlam hale getirilmesine katkıda bulunduğu belirtildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afrika ülkeleriyle siyasi, ekonomik, ticari ve kültürel bağlantıları artırma ve geliştirme konusundaki kararlılığını bir defa daha teyit etti. Erdoğan, bu amaçlara ulaşmak için, Türkiye’yi, barış ve istikrarı, ekonomik bağları desteklemek ve güçlendirmek, ticaret ve sanayi için fırsatlar yaratmak için birçok ülkede varlık göstermek suretiyle Afrika’yı tercih edilen bir yatırım ortağı yapma dileğini vurguladı.

Devlet Liderleri, birlikte daha adil bir dünya için İstanbul’da sırasıyla 21-22 Ekim ve 17-18 Aralık 2021 tarihlerinde yapılacak olan Üçüncü Türkiye-Afrika İktisat ve İşbirliği Forumu’nu ve Üçüncü Türkiye-Afrika Paydaşlık Tepesi’ni memnuniyetle karşıladı.

Böylelikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “birlikte daha adil bir dünya” iletisi da milletlerarası bir bildiride yer aldı.

Lome toplantısı, kardeşlik ve kusursuz bir anlayış ortamında gerçekleşti ve dört Devlet Lideri, ilgilerini simgeleyen dostluk ve dürüstlük ruhu içinde daha sık görüş alışverişinde bulunmak için ülkeleri ortasındaki irtibat kanallarını güçlendirme konusunda uzlaştı.

Burkina Faso, Liberya ve Türkiye Devlet Liderleri, Faure Essozimna Gnassıngbe’ye, Togo Hükümeti’ne ve halkına, kendilerine ve heyetlerine yapılan sıcak ve kardeşçe karşılama için derin takdir ve şükranlarını söz etti.

Kelam konusu bildiri, Lome’de imza altına alındı.