Yangınların önüne geçilebilir mi, hasar nasıl azaltılır?

Yangın ekolojisi uzmanı İsmail Bekar

Marmaris’te çıkan yangına karadan ve havadan müdahale edildi

Söndürme çalışmalarına yönelik tenkitler

Yangınlar büyüdükçe “Yangın söndürme araçları kâfi mi?” sorusu sıkça soruldu. Bilhassa 2019 yılında kayyum atanan Türk Hava Kurumunun (THK) uçaklarının müsait durumda olmasına karşın kullanılmadığı savı muhalefet temsilcileri tarafından lisana getirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise “THK’nın şu anda elinde buralarda rahatlıkla kullanılabilecek uçak yok” cevabını verdi.

Tarım ve Orman Bakanlığı, yangınlara altı uçakla müdahale edildiğini bildirdi. Bu sayının Akdeniz iklimine sahip pek çok Avrupa ülkesine nazaran az olması tenkitlere neden oldu. Bakanlık bunun akabinde, uçaklara ek olarak 45 helikopterin söndürme çalışmalarında kullanıldığını, bunların kapasitesinin uçaklarla tıpkı olduğunu paylaştı; “45 uçağımız var diyebiliriz” tabirini kullandı.

Yangınların hasarı azaltılabilir miydi?

İsmail Bekar teçhizattan bağımsız olarak, alandan ve başka uzmanlardan aldığı bilgilerden hareketle söndürme çalışmalarının kâfi olduğunu düşündüğünü söyledi. Ülkede yaz mevsiminde pek çok bölgede yangınların çıktığını lakin bunların büyümeden ve kamuoyunun haberi olmadan söndürüldüğünü aktardı.

Gökçe Şencan ise yangınların hasarını azaltabilmek için devletin toplumu yangınlara hazırlaması gerektiğine vurgu yaptı. Bu hazırlıklar içerisinde yangın dönemine yönelik bilgilendirme, tahliye planlarının oluşturulması, yapılmaması gerekenlerin hatırlatılması üzere unsurlar yer aldı.

Yangınları önlemek mümkün müydü?

Pekala, yangınların hiç çıkmamasını sağlamak mümkün müydü?

İsmail Bekar bunun mümkün olsa bile hakikat olmayacağını söyledi. Bekar iklimde bulunan canlıların yangınlarla adaptasyon geçirdiğini, örneğin kimi bitkilerin sıcaklık şoku yemeden tohumlarının yeşermediğini anlattı. Yüz binlerce yıldır yangınların çıktığını ve bunun süreceğini aktaran Bekar, “Biz önlem alarak bir, iki, tahminen beş sene yangınları önleriz. Fakat beş yılın sonunda o denli bir yangın çıkar ki aylarca söndüremeyiz” dedi. Bu yüzden yangınları önlemekten fazla denetim altına alma gerekliliğinin altını çizdi.

“Ağaç dikmek yararlı olmayabilir”

Yangınlarla birlikte başta TEMA Vakfı ve Ankara Büyükşehir Belediyesi olmak üzere pek çok kurum ve kuruluş yanan ormanları yine yeşertmek için fidan dikme kampanyaları başlattı. Bilhassa TEMA Vakfı’nın daveti toplumsal medyada büyük ilgi gördü.

Her iki uzman bu kampanyaların düzgün niyetle başlatıldığını aktarsalar da denetimsiz bir biçimde ağaç dikiminin ekolojiye ziyan verebileceğine dikkat çektiler. Bekar, “Biz orayı kendi haline bıraktığımızda o aslında eski haline dönecek. Mesela bugün yanan yerlere bir sene sonra gidin. Orada yeşillenmeyi, çimlenen tohumları göreceksiniz” dedi. Şencan da emsal biçimde, “Her ormanın kendi bitki örtüsü, kendi ekolojisi var. Fidan dikiminin dikkatli yapılması gerekiyor” tabirlerini kullandı.

Batu Bozkürk

© Deutsche Welle Türkçe