14 Mayıs seçimleri öncesi ülkenin gündemi çok ağır. Lakin halkın gündemi hayat pahalılığı ve enflasyon. İktisatta 20 yılda fiyatı en çok değişenler neler?
Kaynak: https://tr.euronews.com/2023/05/03/so…
20 yılda fiyatı en çok yükselen eserler “mücevher ve kol saatleri” olurken, ikinci sırada alkollü içecekler geldi.
Son açıklanan enflasyon yüzde 43,68 olurken, seçimlere bu oranla girilecek. Hayat pahalılığının özelikle son seçimlerden bu yana artması hatta son 3 yılda adeta fiyatlara bir adet sıfır eklemesi vatandaşın ana gündemi oluyor.
Geçen haftalarda soğan ve et fiyatları tartışılırken, besin fiyatlarında et ve süt öncülüğünde artışların sürmesi bekleniyor.
TÜİK enflasyon hesaplamasında kullandığı, 2003 yılını baz (100) aldığı “Tüketici fiyat endeksi ana küme ve alt ana kümelere nazaran endeks rakamları” bilgileri üzerinden 2003 Ocak ile 2023 Nisan ortasında değişimler nasıl olmuş bakalım.
Ana harcama kümeleri içinde birtakım seçilmiş kümelerde son 20 senede fiyatlardaki değişim için Ocak 2003 100 alındığında TÜİK tarafından her ay açıklanan datalardan yola çıkarak Nisan 2023’e geliniyor.
Ocak 2003’te 100 TL olan alkollü içkiler günümüzde 3 bin 422 TL düzeyinde oluyor.
100 liralık bir besin alışverişi şu an 2 bin 106 TL tutuyor.
2003’te 100 liraya aldığınız kıyafet, günümüzde 391 TL olurken, ayakkabı da 490 TL’ye çıktı.
Ulaştırma hizmeti 100 TL’den 1.453 TL’ye çıkarken, akaryakıtlı araba 2003’te 100 TL olsa günümüzde 1.289 TL olması gerekirdi.
En yüksek artışın “alkollü içkilerde” olması çok dikkat çekerken, alkollü içkide fiyat artışı genel enflasyonun yaklaşık 2,5 katı oluyor. Farkın 2012-2013 sonrası açılması da farklı dikkat çekiyor.
Ocak 2003-Nisan 2023 datalarına nazaran, en yüksek fiyat artışı yüzde 6 bin 24 ile “mücevherler, saat ve kol saatleri”nde olurken, “Başka yerde sınıflandırılamayan şahsî bakım ürünleri” olan kalemde, artış yüzde 4 bin 15 düzeyinde.
En yüksek artış olan 3. eser bira olurken, artış yüzde 3 bin 384 oluyor lakin tereyağı da ondan çok geride kalmıyor.
Tereyağı fiyatı yüzde 3 bin 77 yükselirken, “patates ve kimi yumru bitkilerin” fiyatı yüzde 2 bin 764, dana etinin fiyatı yüzde 2 bin 735 ve geçen aylarda koktuğu için yenmediği düşünülen kuzu etindeki artış ise yüzde 2 bin 703 düzeyinde oluyor.
