AKP-MHP ittifakında “Kürt sorunu” açmazı

25 Eylül 2020’de HDP üyelerinin gözaltına alınmasına karşı düzenlenen protesto gösterisi

“Bahçeli Erdoğan’a rest çekti”

AKP’liler “Bölge halkının meselelerini çözmeye kararlıyız” derken, Bahçeli’nin “Kürt sorunu yoktur” açıklamasının AKP’den çok HDP’yle ilgili olduğunu öne sürüyor. Fakat siyaset bilimcilere ve siyasi araştırmacılara nazaran durum çok farklı.

Kamuoyu araştırmacısı Özer Sencar, Bahçeli’nin “Kürt sorunu yoktur” derken bir taraftan “geleneksel tavrını sürdürdüğünü”, bir taraftan da Erdoğan’a “rest çektiğini” söylüyor. Sencar, bu restin nasıl okunması gerektiğini “Bahçeli Erdoğan’a ‘Cumhur İttifakı’nı sürdüreceksek, Kürtlerle bir bağlantıya giremezsin’ diyor. AKP’ye birlikte siyaset yaparken kırmızı çizgisinin Kürt sorunu olduğunu yineliyor. Erdoğan da bu resti görmek zorunda kelamlarıyla anlatıyor.

AKP’nin mevcut durumda gün geçtikçe Kürt ya da HDP’li seçmenden oy alma talihini daha çok yitirdiğini, bu seçmen kitlesi ortasında sempatisinin azaldığını söyleyen Sencar, Bahçeli’nin Erdoğan’ı nasıl sıkıştırdığını şöyle özetliyor:

“Erdoğan’ın, seçimler öncesinde MHP’den öbür yanına alacak güç kalmadı. Düzgün Parti, Erdoğan’a kapıyı kapattı. Erdoğan, artık Kürt sorunu konusunda Bahçeli’nin kelamlarını kabul etmese bile Bahçeli’ye ters bir teşebbüste bulunamaz. Erdoğan’ın oyları eriyor, AKP Kürt seçmenden kopuyor.

Metropol Araştırma’nın da sahibi olan Sencar’ın elindeki son datalara nazaran, AKP’nin kendini Kürt ya da HDP’li seçmen olarak tanımlayan kitle içindeki sempatisi, dayanağı yüzde 16’ya kadar düştü. Sencar, “Kararsızlar dağıtılmadan Türkiye genelindeki AKP oyu bugün yüzde 25, MHP’nin yüzde 8, CHP’nin yüzde 19, HDP’nin yüzde 10” diyor.

Son araştırmalarında AKP’nin oyunu yüzde 30’un altında yüzde 29,9 olarak gösteren Türkiye Raporu Yöneticisi Can Selçuki de, Bahçeli’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı yaklaşan seçimler öncesinde “büyük zora soktuğunu” düşünüyor.

Selçuki, “HDP seçmeninin oyuna yalnızca Millet İttifakı’nın muhtaçlığı varmış üzere birtakım değerlendirmeler yapılıyor fakat bu oylara herkesin gereksinimi var. Bahçeli ise ‘Benim umurumda değil’ bildirisi vererek Erdoğan’ı sıkıştırıyor. Oy kaybında iktisadın de tesiri hiç geri plana atılmamalı” değerlendirmesi yapıyor.

“AKP yeni bir açılım yapamayacak”

Siyaset bilimci Dinçer Demirkent’e nazaran, Bahçeli’nin “Kürt sorunu yoktur” çıkışının aslında Cumhur İttifakı’ndaki “inkar politikasının” bir yansıması olarak görülmesi gerekiyor. AKP’nin şimdi ittifakı kurarken Kürt sıkıntısını görmezden gelme konusunda MHP’yle anlaştığını belirten Demirkent, DW Türkçe’ye, bundan bu türlü AKP’nin Kürt sorunu demese bile “çözüm için açılım yapamayacağını” söylüyor:

“Sadece kendi iktidarlarını sürdürmeye çalışıyorlar. Kürt seçmen için bir vaatte bulunmaktan vazgeçtikleri ortada. Demokratik yollarla Kürt seçmenden oy alamayacaklarını biliyorlar. Bu süreçte yapacakları tek şey bölgedeki kanaat başkanlarını devreye sokmak olacaktır. Toplumsal barıştan kelam edemeyecekler.”

Demirkent, bu durumda HDP’yi legal organ görmekte birleşen Millet İttifakı cephesinin AKP ve MHP’ye karşı elini güçlendirmesi gerektiğini öngörüyor. Bunun için öncelikle HDP’nin tutuklu eş genel lideri Selahattin Demirtaş’ın özgür bırakılması için ortak hal alınabileceğini lisana getiriyor.

Pekala AKP, “Kürt sorunu yoktur” diyen MHP’yi tolere ederek mi yoluna devam edecek? Siyaset Bilimci Barış Doster, “Başka bahislerde da görüş ayrılıkları yaşadılar lakin AKP ile MHP hem siyaseten hem de matematiksel olarak birbirine gereksinim duyan iki parti. AKP, başka görüş ayrılıklarını tolere ettiği üzere bu bahisteki görüş ayrılıklarını da tolere edecektir. İki parti Kürt sorunu ve tahlili kaynaklı bir çatlak yaşamayacaktır” öngörüsünde bulunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Hilal Köylü / Ankara