Türkiye için değerli beş ziraî eserin kuraklığın akabinde son durumuna ait bir araştırma yayımlandı. Araştırmaya nazaran, düşük yahut sistemsiz yağışlar da randımanı düşürüyor. Gerekli tedbirler alınmazsa, besin enflasyonu daha da şiddetlenebilir.
Kaynak: https://www.patronlardunyasi.com/habe…
Isıyı tutan sera gazlarının atmosferde artmasıyla ortalama sıcaklıkların yükselmesi ve sonucunda iklimin beklenmeyen değişimlere uğraması olayı olan iklim değişikliği , hayli önemli bir sorun.
Orman yangınları, yağışların artması ve buzulların gerilemesi üzere birçok olumsuz sonucu beraberinde getiren iklim değişikliği, kuraklık ve çölleşmede de büyük rol oynamakta.
Şimdi ise, 1968 ve 2018 yılları ortasındaki 50 yıllık süreçte, Türkiye için kıymetli beş tarım bitkisinin iklim değişikliğinden ne biçimde etkilendiğini kıymetlendiren etraf ve iklim ekonomisti Dr. Oğuz Tutal’ın pek iç açıcı olmayan sonuçlar elde ettiği araştırmasını incleyeceğiz.👇
Yapılan birçok çalışmada Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve Ege Bölgesinde çok sıcaklıkların ve kuralık riskinin epeyce yüksek hatta kaçınılmaz olduğu belirtilmekte.
Bu nedenle, araştırmada incelenen buğday, arpa, ayçiçeği, pamuk ve çay olmak üzere 5 eserden başta pamuk olmak üzere ayçiçeği ve buğday için değerli riskler mevcut.
İncelenen beş eser ortasında Güneydoğu’daki iklim değişikliğinin sebep olduğu aşırı sıcaklıklar ve kuraklıktan en çok etkilenen ve randımanı düşen eser pamuk oldu.
Güneydoğu Anadolu bölgesinin yanında, İç Anadolu bölgesinde ülkenin en az yağış alan birtakım vilayetleri bulunmakta. Bu bölgelerde bol ölçüde suya gereksinim duyan eserlerin yetiştirilmesi yer altı suları üzerinde daha da büyük baskı oluşturuyor.
Araştırma sonuçları bilhassa ayçiçeği tarımının İç Anadolu’nun alt kesitlerinde bırakılması gerektiğinden bahsetmekte. Ilımanlaşan iklim nedeniyle ayçiçeği yetiştiriciliğinin İç Anadolu’dan Karadeniz’e ve hatta Van ve Bitlis üzere Doğu Anadolu vilayetlerine geçmesinin uygun bir alternatif olduğu söylenmekte.
Araştırmada pamuk ve ayçiçeğinin yanında yer alan bir öteki eser olan buğday ise Türkiye’de ziraî üretimde aslan hissesine sahip.
Kayıtlı çiftçilerin yüzde 40’ının ürettiği buğday, kuraklık sıkıntısıyla baş başa. İddialara nazaran 2050 yılında ziraî kuraklığın yüzde 37, sıcak hava dalgalarının ise yüzde 40 ila yüzde 100 ortasında artacağı söylenirken bu durumun kuraklığın hali hazırda uzunluk gösterdiği Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin yanında İç Anadolu’da da sulama muhtaçlığının artmasına sebep olacağı söylenmekte.
İncelenen başka bitkilerden farklı olarak epeyce bölgesel bir eser olan çay, Rize, Artvin, Trabzon üzere Doğu Karadeniz bölgesindeki vilayetlerimizde neredeyse tek ziraî gelir kaynağı durumunda.
Yağışla birlikte neme de muhtaçlık duyan çayın veriminde olumlu bir tesirden kelam edilebilir. Çay üretimindeki asıl tehlike ise bol ölçüdeki sistemsiz yağışın toprak yapısını ve bitkiyi etkilemesi durumudur.
Dr. Oğuz Tutal araştırmaya yönelik “İklim değişikliğinin ziraî açıdan en temel olumsuz tesirlerinin besin güvenliği ve besin fiyatları üzerinden yansımasını beklerim.” açıklamalarında bulundu.
‘Üstelik Türkiye’de tarımın ekonomik, teknik ve toplumsal birçok diğer sorunu da bulunuyor. Bunlar iklim değişikliğiyle birleştiğinde, kartopu tesiri yarattığı söylenebilir. Türkiye’nin ürettiği temel ziraî eserlerde randıman artışı uzun yıllardır sağlanamıyor; bu manada dünyadaki öbür rakiplerinin hayli gerisinde seyrediyor.’
“Düşük randımanla üretim yapmak, maliyetleri de üste çekiyor.”
‘Bu durumda ayçiçeği, pamuk, buğday üzere eserlerde yurtdışı fiyatlar daha ucuz hale geliyor; bu ucuzluk, lokal üretim yerine ithalatı körüklüyor. Bu durumun nizamlı olarak devam etmesi, üreticilerin tarımı terk etmesine yol açıyor.”
