CHP’li Tanrıkulu: Ocak ayında 145 kişinin ömür hakkı ihlal edildi

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun hazırladığı ‘Türkiye’de İnsan Hak İhlalleri Ocak 2022 Raporu’na nazaran; 2022 yılının ocak ayında 145 kişinin hayat hakkı ihlal edildi, 229 kişi azap ve makus muameleye maruz kaldı.

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komitesi Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu, ‘Türkiye’de İnsan Hak İhlalleri Ocak 2022 Raporu’na yayınladı. Rapora nazaran; ocak ayında 145 kişinin ömür hakkı ihlal edildi, 229 kişi azap ve makus muameleye maruz kaldı. Tanrıkulu’nun hazırladığı raporda öne çıkan tespitler şöyle:

“Yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma olayları”

Göz Atın

Trt Frekans Güncelleme Nasıl Yapılır? TRT Neden Açılmıyor?

Gökhan Tombak’ı Kim Silahla Vurdu?

“Beytullah G.: 1 Ocak günü Konya’nın Kulu İlçesinde ‘dur’ ihtarına uymadığı argüman edilen bir araca ateş açılması sonucu Beytullah G. hayatını yitirdi. Araçta bulunun M.M.Ç. ve A.G. gözaltına alındı. Olay nedeniyle polis memuru D.Y., 6 Ocak günü tutuklandı.

Fırat E.: 9 Ocak günü Şanlıurfa’da üstünü arayan bir polisin açtığı ateş sonucu ayağından yaralandı.

M.G.: 18 Ocak günü İstanbul Çağlayan Adliyesi girişinde polise bıçakla saldırdığı tez edilen M.G., polisler tarafından bacağından yaralandı.

Davalar

S.T.: Polis memuru B.T. hakkında 2009 yılında Hakkari’de düzenlenen bir aksiyon sırasında S.T.’yi (olay tarihinde 14 yaşında) başına dipçikle vurarak yaraladığı teziyle açılan dava, 7 Ocak günü sonuçlandı. Isparta 3. Asliye Ceza Mahkemesi, sanık polisi ‘nitelikli yaralama’ gerekçesiyle 5 yıl mahpus cezasına mahkum etti. Polis hakkında tutuklama kararı verilmedi. Dava, Hakkari’de açıldıktan sonra ‘güvenlik’ gerekçesiyle Isparta’ya gönderilmişti. Birinci yargılamada S.T., 6 ay 7 gün mahpus cezasına mahkum edilmiş, ceza paraya çevrilmişti.

Kemal Kurkut: Kemal Kurkut’un 2017 yılında Diyarbakır’daki Nevroz kutlamaları sırasında polis tarafından öldürülmesi nedeniyle açılan idari dava, ay içinde sonuçlandı. ‘Hizmet kusuru’ gerekçesiyle İçişleri Bakanlığı hakkında Diyarbakır 3. Yönetim Mahkemesi’nde açılan davada verilen 256 bin TL maddi ve tazminat kararı, Gaziantep Bölge Yönetim Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesi tarafından bozuldu. Bozma kararının münasebetinde, yönetime yüklenebilecek hizmet kusuru bulunmadığı ileri sürüldü.

28 Aralık 2021 tarihinde İstanbul Bahçelievler’de HDP ilçe binasına düzenlenen ve iki kişinin yaralandığı atak nedeniyle gözaltına alınan Muhammed Eren Sütçü, 3 Ocak günü özgür bırakıldı.

Asker ve polis araçlarının neden olduğu olaylar

Abdulgaffar D. (23): 24 Ocak günü Şırnak’ın Cizre ilçesinde belediyeye ilişkin bir aracın çarptığı Abdulgaffar D., ağır yaralandı ve 26 Ocak Günü hastanede hayatını yitirdi.

Hazna S. (52): 11 Ocak günü Mardin’in Kızıltepe ilçesinde TSK’ya ilişkin bir aracın çarptığı Hazna S. öldü. Olay nedeniyle ismi açıklanmayan bir uzman çavuşun tutuklandığı öğrenildi.

Bayan ve iş cinayetleri

Bianet.org’un hazırladığı ‘Erkek Şiddeti Çetelesi’ne nazaran; ocak ayında en az 23 bayan öldürüldü. Erkekler, ocak ayında en az 57 bayana şiddet uyguladı, en az 3 çocuğu öldürdü, en az 27 kız ve erkek çocuğunu istismar etti, en az 8 bayanı taciz etti.

Personel Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin bilgilerine nazaran; ocak ayında 111 personel iş cinayetleri sonucunda ömrünü yitirdi.  İşçilerden 11’nin bayan, 1’nin çocuk, 2’sinin göçmen/mülteci olduğu belirlendi.

Azap ve cezaevinde mevt

Ocak ayında 18’i çocuk, en az 48 kişi gözaltında ya da gözaltı merkezleri dışında azaba maruz kaldığını basına açıkladı, cürüm duyurusunda bulundu ve/veya insan hakları örgütlerine başvurdu.

Murat E.: 12 Ocak günü tutuklanarak Van M Tipi Cezaevi’ne götürülen Murat E., 13 Ocak günü tutulduğu tek kişilik hücrede hayatını yitirdi. Resmi açıklamada, Murat E.’nin intihar ettiği ileri sürüldü.

Ramazan T. (70): 21 Ocak, Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi, kalp krizi iddiası… 22 gündür tek kişilik karantina hücresinde tutulduğu öğrenilen Ramazan T.’nin otopsisinin avukatlar olmadan yapıldığı, kayyum atanan Van Büyükşehir Belediyesi’nin cenaze aracı ve tabut vermediği öğrenildi.

Mehmet H. B.: 30 Ocak, Bolu F Tipi Cezaevi, kalp krizi… 30 yıldır cezaevinde bulunan Mehmet H. B.’nin tahliyesine 5 ay kaldığı öğrenildi.

Niyet ve söz özgürlüğü

Gözaltına alınan, tutuklanan gazeteciler, muharrirler: Ocak ayında, en az 4 gazeteci (Ferhat Çelik, Can Uğur, Aytaç Öztürk (Sosyal Medya) gözaltına alındı, 2 gazeteci (Sedef Kabaş ve  Recai Morkoç/Cihan Haber Ajansı) tutuklandı.

Ocak ayında konuşmaları, yazıları ya da kanıyı tabir özgürlüğü kapsamındaki aktiflikleri nedeniyle en az 2 kişi gözaltına alındı. En az 3 kişi (Ömer Faruk Gergerlioğlu, Selçuk Özdağ) hakkında soruşturma, 1 kişi (Öztürk Türkdoğan) hakkında dava açıldı. Davalarda en az 3 kişi (CHP Küme Başkanvekili Engin Özkoç, Selahattin Demirtaş) hapis/para cezasına mahkum edildi, 2 kişi beraat etti.

Ocak ayında toplumsal medya paylaşımları nedeniyle en az 2 kişi gözaltına alındı. En az 1 kişi (İlyas Salman) hakkında dava, 1 kişi hakkında soruşturma açıldı. Davalarda en az 2 kişi (Munzur Etraf Derneği Tunceli Temsilcisi Özkan Arslan) hapis/para cezasına mahkum edildi.

Ocak ayında, polisin güç kullanarak müdahale ettiği basın açıklaması, bildiri dağıtma, protesto aksiyonu üzere en az 44 aktiflik ve aksiyonda en az 347 kişi gözaltına alındı. Ay içinde, en az 2 miting, aktiflik, basın açıklaması, toplantı, şov, şenlik, tiyatro/film gösterimi valilikler ve kaymakamlıklar tarafından engellendi, yasaklandı.” (ANKA)