EŞİK Platformu: Maddelere dokunma, uygula!

Eşitlik İçin Bayan Platformu, “Türk Ceza Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Bayana Karşı Şiddet Önlenemez!” değerlendirmesini yaptı. 

Platformdan yapılan yazılı açıklamada, “TBMM gündemine bayana karşı şiddet ve sıhhatte şiddetle uğraş konusunda Türk Ceza Yasası ve Ceza Muhakemeleri Kanunu’nda kimi değişiklikler yapılmasını öngören yeni bir teklif getirildi. Meclise getirilmeden evvel 8 Mart’ta kamuoyuna bayana karşı şiddetle uğraş “reformu” olarak tanıtılan tasarıda kimi olumlu düzenlemeler olmakla birlikte, şiddetin önlenmesinde tesirli tahlil teklifleri bulunmamaktadır” denildi. 

Açıklamada şu sözlere yer verildi: 

Göz Atın

Trt Frekans Güncelleme Nasıl Yapılır? TRT Neden Açılmıyor?

Gökhan Tombak’ı Kim Silahla Vurdu?

“EŞİK Platformu feminist hukukçularının tasarıyı tüm tarafları ile inceleyerek hazırladıkları detaylı bilgi notunda da görüleceği üzere bayana karşı şiddetin önlenmesi için atılması gereken tek ve acil adım; Mevcut maddelerin ve memleketler arası mukavelelerin aktif bir formda uygulanması ve başta yargıda olmak üzere toplumsal hayatın tüm alanlarında eşitlik tersi telaffuz ve uygulamalara son verilmesidir.

Sorun maddelerde değil, maddelerin uygulanmamasındadır. Bayanlara karşı şiddetle gayrette en kıymetli milletlerarası türel desteklerden biri olan İstanbul Sözleşmesi’nden tam bir yıl evvel hukuka karşıt bir halde Cumhurbaşkanı kararıyla çıkılmışken ve Danıştay’da bu kararların hukuka karşıtlığına dair yargılama devam ederken; en üst mahkeme olan Yargıtay Ceza Genel Şurası tarafından, evlenme teklifini reddettiği erkek tarafından 19 santimlik bir bıçakla tasarlayarak 16 yerinden bıçaklanarak öldürülen Hatice Kaçmaz’ın katiline “tasarlama yok” denilerek daha az ceza verilmişken; 8 Mart’ta sokaklar bayanlara yasaklanmış,  Cumhurbaşkanı bayan örgütlerine hakaretler etmişken; bayan hakları savunucuları 25 Kasım, 8 Mart ve İstanbul Kontratı aksiyonları münasebet gösterilerek gözaltına alınırken; bayanların nafaka başta olmak üzere Uygar Yasa’daki hakları tehdit altında iken Meclis’e sunulan yasa teklifinin bayana karşı şiddetin önlenmesine bir tesiri olamayacaktır.

Türkiye’de temel sorun maddelerde değil, kanunların uygulanmamasındadır. Yeniden Türkiye’de sorun cezaların yetersizliği değil, infaz sistemine ait düzenlemelerin ve ceza hukukunda indirime neden olan başka düzenlemelerin uygulanması sonrasında cezaların neredeyse infaz edilmez hale gelmesidir. Bu nedenle cezaların caydırıcı tesiri ortadan kalkmakta; bu durum cinsiyetçi yargı pratikleriyle birleşince bayanlara karşı şiddet cezasız kalmaktadır.

Bu yüzden EŞİK Platformu olarak aylardır “Yasalara Dokunma Uygula!” diyoruz.

Tasarıda, ısrarlı takibin açık biçimde cürüm olarak düzenlenmesi olumlu görülebilecek olsa da bu zati Ceza Yasası’nın mevcut haliyle de cezalandırılabilecek bir kabahattir. Israrlı takip daima bir taciz ve denetim etme, musallat olma hali yani sistematik şiddettir ve işkencedir/eziyettir. Ceza Yasası’nın 96. unsurunda esasen eziyet cürmü düzenlenmektedir ve bu husus yıllardır yürürlükte olmasına karşın yargı tarafından görmezden gelinmekte; uygulanmamaktadır. Israrlı takip için 96. husustaki 2-5 yıl mahpus cezasını uygulamayıp, daha düşük cezalı yeni bir unsur yazmakla sorunun çözülmeyeceği ortadadır.

Tasarıda yer alan Tutuklamada katalog hata düzenlemesi, takdiri indirim nedenlerinin sonlandırılması, Kabahatin “kadına karşı işlenmesi” ibaresi (Nitelikli Hal Düzenlemeleri), Mağdur ile şikâyetçinin/Katılanın hakları (Şiddet Mağduru Bayanlar İçin Avukat Görevlendirilmesi), Uzlaşma üzere bahisler hakkında epeyce açıklayıcı bilgilere yer verilen bilgi notunda bir bütün olarak mevcut kanunların uygulanamaması ya da bayanlar aleyhine uygulanmasına ait kıymetli noktaların altı çizilmiştir.

Sonuç olarak; yasalara uygun davranmayanlar, kanunları uygulamayanlar, uymayacakları ve uygulamayacakları yeni yasalar yapmaktan vazgeçmelidir. İktidar bir şey yapmak istiyorsa, imzanın çekilmesi kararı üzerinden bir yılın geçtiği İstanbul Sözleşmesi’ni hayata geçirerek birinci adımı atabilir. Bayanlara karşı şiddeti ortadan kaldırmak için kâfi çalışandan özel bütçe düzenlemelerine kadar, bütüncül bir bayan siyasetine gereksinim vardır. Bayana karşı şiddet konusunda her semtte bayan istişare merkezleri, ilçelerde sığınaklar, cinsel şiddet kriz merkezleri ve aktif çalışan bir alo şiddet çizgisinden oluşan ülke çapında sağlam kurumsal sistem oluşturulmasına gereksinim var. Göz boyamaya yönelik yasal değişikliklerle yamalı bohça haline getirilen maddelerin bayanlara bir yararı yok. İktidar bayanlara karşı şiddeti ortadan kaldırma iddiasındaysa öncelikle eşitlik prensibini aşındırmaktan hemen vazgeçmeli, bayan erkek eşitliğini sağlayacak adımlar atmalı; bunun aksi istikametteki tüm tavırlarından vazgeçmelidir. Eşitsizlik, cinsiyete ve toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık ortadan kalkmadan bayanlara karşı şiddet ortadan kaldırılamaz. Kazanılmış haklarımızdan ve İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmedik, vazgeçmiyoruz! Kanunlara Dokunma Uygula!