Sayıştay’ı şaşkına çeviren kontrat: Maliyeti TL ile mutabakatı dolarla

Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu, bilgi merkezi işletilmesi için 2018 yılında hizmet alımına gitti. Tüm maliyet ögelerinin TL üzerinden belirlendiği kontrat dolar üzerinden yapıldı. İki yıl boyunca 1 milyon 800 bin dolara alınan hizmetin bedeli, iş artışı olmamasına karşın 2020 yılında yüzde 30 artırıldı. Kurumun hesaplarını inceleyen Sayıştay, “Kamu menfaati için kontratın TL ile yapılması gerekir” dedi. BTK ise Sayıştay’a “Kurumun yabancı para cinsinden mukavele yapmasına mani bir düzenleme yok” cevabını verirken, yüzde 30 artışa ait bir münasebet sunamadı.  

Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu’nun (BTK) 2020 yılı hesaplarını inceleyen Sayıştay, 2018 yılında yapılan bir mukaveleye ait değerli tespitlerde bulundu. Sayıştay raporuna nazaran BTK, Bilgi Merkezi ve Sistem Salonu İşletme, Bakım ve Dayanak Hizmet Alımı İşi için 2018’de bir hizmet sunucusuyla bir yıllığına 1 milyon 800 bin dolar bedelle mukavele imzaladı. 2019 yılında da firmaya tıpkı ölçüde ödeme yapılırken, 2020 yılında kontrat bedelinde yüzde 30 artışa gidildi ve birebir iş için alınan hizmet karşılığında yüklenici firmaya 2 milyon 340 bin dolar ödendi. Mukaveleyi inceleyen ve mutabakatın dolarla yapılmış olmasını eleştiren Sayıştay denetçileri, şu tespitlerde bulundu:

Tüm maliyetler TL üzerinden

Göz Atın

Trt Frekans Güncelleme Nasıl Yapılır? TRT Neden Açılmıyor?

Gökhan Tombak’ı Kim Silahla Vurdu?

“Veri Merkezinin İşletilmesi hizmeti alımı işinin dokümanları incelendiğinde, hizmetin ana maliyet ögesinin işçi masrafı olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar, hizmetin kapsamında bir grup bakım ve tamir ögeleri bulunsa da, işin teknik şartnamesine nazaran, bakım tamiratta gereksinim duyulan sarf gereci ve muhtaçlık duyulan öbür materyaller Kurum tarafından ayrıyeten karşılanacak, bu iş kapsamında yalnızca hizmet alımı yapılacaktır. Hasebiyle, bu hizmet alımı kapsamında temel maliyet ögesi olan fiyatlar Türk Lirası üzerinden oluşmaktadır. Tüm maliyet ögelerinin Türk Lirası üzerinden belirlendiği bir hizmet alımının bedelinin (fiyatının) dolar üzerinden belirlenmesinin kuruma bir yarar sağlamayacağı üzere ek mali yük getireceği düşünülmektedir.

“Sözleşmeye mani yok” açıklaması yerinde değil

Buna karşın, üç yıl boyunca mukavele bedeli dolar üzerinden belirlenmiş ve ödeme kelam konusu para cinsi üzerinden yapılmıştır. Kamu yönetimi karşılığında, Kurumun yabancı para cinsinden kontrat yapmasına pürüz bir düzenlemenin olmamasını söz etmesi yerinde bulunmamıştır. Çünkü, Yönetimin dolar ile mukavele yapmasına direkt mani bir konu bulunmamaktadır. Ama, yönetim yetkililerinin kamu kaynaklarının tesirli, ekonomik ve verimli kullanılması unsurunu gözeterek her vakit için kamu menfaatine en uygun kararı alıp uygulaması gerektiği genel prensibinden hareketle, bu hizmet alımı kapsamında temel maliyet ögesi olan fiyatların Türk Lirası üzerinden olduğu ve tüm maliyet ögelerinin Türk Lirası üzerinden belirlendiği bir hizmet alımı bedelinin dolar üzerinden belirlenmesinin kuruma bir yarar sağlamayacağı üzere ek mali yük getireceği de açıktır. Münasebetiyle, rastgele bir yasal sorumluluk olmamakla birlikte, kamu menfaati açısından kelam konusu işin TL üzerinden ihale edilmesi gerekmektedir.”

Yüzde 30’luk artış gerekçelendirilemedi

Mukavele kapsamında 2020 yılında yüzde 30 artışa gidilmiş olmasına ait ise Sayıştay raporunda şu sözlere yer verildi: “ Kelam konusu hizmet alımına ait 2019 ve 2020 yılı satın alma dokümanları incelendiğinde, işin nitelik ve niceliğinde bir değişme ve genişleme olmamasına karşın, 2019 yılında 1 milyon 800 bin dolar olan kontrat bedelinin, 2020 yılında yüzde 30 artış ile 2 milyon 340 bin dolar olarak gerçekleştiği görülmüştür. Anılan bu artışı münasebetleri ile orta koyan bir yaklaşık maliyet tahlili yahut piyasa araştırması da yapılmamıştır. Çünkü Yönetimin dolar ile mukavele yapmasına direkt mahzur bir konu bulunmamaktadır. Ancak Yönetim yetkililerinin kamu kaynaklarının tesirli, ekonomik ve verimli kullanılması prensibini gözeterek her vakit için kamu menfaatine en uygun kararı alıp uygulaması gerektiği genel unsurundan hareketle, bu hizmet alımı kapsamında temel maliyet ögesi olan fiyatların Türk Lirası üzerinden olduğu ve tüm maliyet ögelerinin Türk Lirası üzerinden belirlendiği bir hizmet alımı bedelinin dolar üzerinden belirlenmesinin Kuruma bir yarar sağlamayacağı üzere ek mali yük getireceği de açıktır. Münasebetiyle, rastgele bir yasal sorumluluk olmamakla birlikte, kamu menfaati açısından kelam konusu işin TL üzerinden ihale edilmesi gerekmektedir.”