Yavru carettaların hayat uğraşı; yalnızca binde 2’si hayatta kalıyor

Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) Lideri Ali Fuat Canbolat, caretta caretta tipi deniz kaplumbağalarıyla ilgili, “Yüz binlerle tabir edilen yavru sayıları, kuşağı tehlike altındaki bu çeşitlerle ilgili toplumda yanlış bir algıya yol açabiliyor. Bin yumurtadan yalnızca 2’si erişkinliğe ulaşabiliyor” diyerek tehlikenin ortadan kalktığı istikametindeki yanlış algıya dikkat çekti. 

EKAD Lideri Canbolat, Akdeniz’in en büyüğü olan 30 kilometrelik Belek Deniz Kaplumbağaları Yuvalama Kumsalı’nda müdafaa faaliyetlerini 23 yıldır üstlenen EKAD’ın bu yılki raporunu kıymetlendirdi. 

Canbolat, kuşağı tehlike altında olan bu cinslerle ilgili yumurta hali, yavru çıkışı ve denize ulaşımlarından sonra deniz kaplumbağalarının vefatına neden olan tüm unsurları sıraladı. Canbolat raporda, bin yumurtadan yalnızca 2 yahut 3’ünün erişkin birey olabildiği, yüz binlerle tabir edildiği üzere bu deniz kaplumbağalarının soyunun artmadığının vurgulandığını söz etti.

Göz Atın

Trt Frekans Güncelleme Nasıl Yapılır? TRT Neden Açılmıyor?

Gökhan Tombak’ı Kim Silahla Vurdu?

“Kara sürecinde, yüzde 48’e yakın kayıp oluşuyor”

Canbolat, bir yuvada ortalama 80 yumurta bulunduğuna dikkat çekerek, yumurta etabından denize ulaşıncaya kadarki kara sürecinde, yüzde 48’e yakın kayıp oluştuğunu kaydetti. Canbolat, kayıp nedenlerini şöyle sıraladı:

“Birincisi yuvada döllenmemiş yumurta kayıpları. İkincisi deniz suyu altında kalan yuvalar. Üçüncüsü tilki, köpek üzere hayvanlar tarafından yuvadaki tahribat. Dördüncüsü birtakım yavrular yuvada sıkışıp kalıyor. Beşincisi yuvadan çıkıp denize gitmeye çalışırken kuşlar ve yengeçler tarafından avlanıyorlar.

“Altıncısı, Belek’te de önemli bir sorun olan karadaki ışıklandırmalar, deniz sanarak karadaki ışıklara yöneliyorlar ve ölen çok yavru oluyor. Bir başka neden de kumsallara traktör yahut araçlarıyla girenler yuvaları eziyor. Bu yıl da yaşadığımız, otellere ilişkin yürüme bantlarının altında kalan yuvalar üzere insan faktörleri.”

“Yüzde 50’si denizde yok oluyor”

Bu yıl Belek kumsalı ile birlikte Manavgat-Kızılot kumsalında da vazife aldıklarını anlatan Canbolat, iki kumsalda toplamda 6 bin yuvadan, 250 bini aşkın yavru caretta carettanın denizle buluşturulduğunu söyledi.

250 bin yavrunun denizle buluşması sonrasında asıl tehlikeli sürece girildiğine işaret eden Canbolat, yüzde 50’ye yakın kısmının da denizde yok olduğunu vurguladı.

Canbolat, “ dedi.

“Sadece yüzde 2’si hayatta kalabiliyor”

Bu yıl Belek ve Kızılot kıyılarındaki toplam 6 bin yuvada da 480 bin civarı yumurta oluştuğunu belirten Canbolat, değerlendirmesine şöyle devam etti:

“Yaklaşık yüzde 52’sine denk gelen 250 bin dolayındaki yavru denize ulaşabildi. Yumurta sayısına nazaran binde 2 yahut 3 oranını dikkate aldığımızda, bunların yalnızca 960 ile 1440 ortasındaki yavru, erişkin bireye ulaşabilecek. Maalesef birtakım beşerler ‘250 bin yavru denize ulaştı’ dediğimizde, bu hayvanların jenerasyonunun tehlike altında olmaktan kurtulduğu niyetine kapılıyor.

“Halbuki bahsettiğimiz tüm bu sebeplerden ötürü, denize ulaşabilen 250 bin yavrudan yalnızca 1000 civarındaki erişkinliğe ulayabiliyor. Ayrıyeten erişkin bireylerin de tekrar vefatına sebep olan birçok sorun bulunuyor. 250 bin yavru eşittir 250 bin yetişkin birey manasına gelmiyor.”

Türkiye’de, 9 yuvalama kumsalıyla Antalya birinci sırada

Türkiye’nin Akdeniz kumsalları, kuşağı tehlike altındaki çeşitler ortasındaki caretta caretta ve yeşil deniz kaplumbağasının en büyük yuvalama alanlarına konut sahipliği yapıyor. Caretta carettalar ve yeşil deniz kaplumbağaları, Türkiye’de yaklaşık 30 yıldır ‘Akdeniz’in Deniz Ortamı ve Kıyı Bölgesi’nin Korunması Sözleşmesi’ kapsamında muhafaza altında. Toplam 25 yuvalama kumsalının bulunduğu Türkiye’de, 9 yuvalama kumsalıyla Antalya birinci sırada yer alıyor. (DHA)