25 Mart Tarihte Bugün ne odu? 25 Mart’ta ne oldu? 25 Mart ne günü? 25 Mart’ta doğan ünlüler!

25 Mart’ta doğan ünlüler! 25 Martta ne oldu? 25 Mart tarihte bugün yaşanan olaylar, doğumlar ve vefatlar merak ediliyor. 25 Mart’ta yaşanmış olayları, ünlü isimlerin doğum ve mevt bilgilerini kronolojik sırayla sizlerle paylaşıyoruz. Tarihte bugün ne oldu? 25 Mart ne günü? 25 Mart doğan ünlüler, kim öldü, hangi değerli olaylar oldu? İşte, 25 Mart doğumlu ünlüler haberimizde…

25 MART TARİHTE BUGÜN NE OLDU?

25 Mart tarihte bugün yaşanan olaylar kronolojik sıralamayla şu biçimdedir:

1655 – Satürn’ün en büyük uydusu Titan, Christiaan Huygens tarafından keşfedildi.

1752 – İngiltere’de yılın birinci günü. İngilizlerde 1 Ocak ile başlayan birinci yıl 1752’dir.

1807 – Birleşik Krallık Parlamentosu, köle ticaretini yasakladı.

1811 – Percy Bysshe Shelley, “Tanrıtanımazlığın Gerekliliği” isimli makalesinden ötürü Oxford Üniversitesi’nden atıldı.

1821 – Yunanistan, Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını ilan etti.

1912 – Ahmet Ferit Tek, Türk Ocağı’nı kurdu.

1918 – Alman güdümünde, Belarus Halk Cumhuriyeti kuruldu.

1918 – Oltu’nun kurtuluşu.

1924 – Yunanistan’da cumhuriyet ilan edildi.

1929 – İtalya’da faşist idare, genel seçimlerde oyların yüzde 99’unu kendilerinin aldıklarını açıkladı.

1935 – Prof. Afet İnan, Türk Tarih Kurumu As Başkanlığı’na seçildi.

1936 – Saatlerin yanlışsız olarak ayarlanabilmesi için İstanbul Rasathanesi’nce hazırlanan iki bildiriyi, Bakanlar Şurası onayladı.

1941 – Yugoslavya Krallığı, Mihver Devletleri’ne katılma kararı aldı.

1947 – Illinois’teki bir kömür madeninde meydana gelen patlamada, 111 kişi öldü.

1949 – Sovyet Hükûmetinin kararıyla; Litvanya, Estonya ve Letonya’dan 92.000 kişi sürgün edildi.

1950 – Devlet Hava Yolları’na ilişkin bir yolcu uçağı Ankara’da düştü; 15 kişi öldü. Bu olay Türk sivil havacılık tarihinin birinci kazası oldu.

1951 – Ulusal Eğitim Bakanı Tevfik İleri, solcu öğretmenlerin tasfiyesinin sürdüğünü açıkladı.

1951 – İstanbul’da Neve Şalom Sinagogu açıldı.

1957 – Roma’da bir ortaya gelen Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Gücü Topluluğu’nun kurulmasına ait Roma Antlaşması’nı imzaladı.

1959 – Necip Fazıl Kısakürek, Büyük Doğu mecmuasında yayımlanan “Menderes’in Kalesi” başlıklı yazısında, Fuad Köprülü’ye yayın yoluyla hakaret ettiği argümanıyla açılan davada, bir yıl mahpusa mahkûm oldu. Büyük Doğu mecmuası de bir ay mühletle kapatıldı.

1960 – Güney Afrika Johannesburg’da tüm siyah politik örgütler feshedildi.

1960 – İtalya’da Fernando Tambroni Başbakan oldu.

1961 – Adalet Bakanlığı, idam cezalarının cezaevi bahçelerinde infaz olunması hakkında karar aldı.

1962 – EOKA’lılar Kıbrıs’ta iki mescide bomba attı.

1968 – Şair Metin Demirtaş, Türk Solu mecmuasında yayımlanan “Guevara” isimli şiirinde, komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklandı.

1972 – Cumhuriyet Halk Partisi; Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen ve Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından onaylanan idam kararlarının iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. İnfaz Savcılığı, belgeyi Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı’na gönderdi. Üç gün sonra Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi idamların infazına karar verdi.

1975 – Suudi Arabistan Hükümdarı Faysal, akli istikrarı bozuk olan yeğeni Prens Faysal bin Musad tarafından Riyad’da öldürüldü.

1980 – Türkiye’de 12 Eylül 1980 Darbesi’ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Adana ve Osmaniye Cezaevlerinden 9’u sağ, 1’i sol 10 mahkûm kaçtı.

1982 – Ankara Sıkıyönetim Savcılığı, Halkevleri hakkında kapatılma istemiyle dava açtı.

1982 – Tutuklu İsmail Beşikçi, cezaevinden yazdığı bir mektup nedeniyle 10 yıl ceza aldı.

1984 – Lokal seçimler yapıldı. Anavatan Partisi (ANAP), yüzde 41,5 oy oranı ile 54 vilayette Belediye Başkanlığı aldı. Toplumsal Demokrat Parti (SODEP), yüzde 23,4 oy oranı ile ikinci, Hakikat Yol Partisi (DYP), yüzde 13,2 oy oranı ile seçimlerden üçüncü parti olarak çıktı. Birinci sefer seçime katılan Refah Partisi (RP) ise, yüzde 4,4 oy oranıyla sonuncu parti oldu.

1986 – 14. Strasbourg Sinema Şenliği’nde Muammer Özer’in “Bir Avuç Cennet” ve Ali Özgentürk’ün “Bekçi” isimli sinemaları ikinciliği paylaştı.

1986 – Azap yaptığını itiraf eden polis memuru Sedat Caner ile bu itirafları yayımlayan “Nokta” mecmuasına dava açıldı.

1988 – İstanbul’daki Metris Askeri Cezaevi’nden 29 tutuklu ve hükümlü kaçtı.

1990 – New York’un Bronx semtindeki bir kulüpte çıkan yangında 87 kişi öldü.

1992 – Kozmonot Sergei Krikalyov, Mir Uzay İstasyonu’nda 10 ay kaldıktan sonra dünyaya döndü.

1994 – Aydın Ortaklar Öğretmen Lisesi’nde konutçu çıkan dört kız öğrenciden birinin, Emniyet yetkilileri tarafından yakalanarak bekaret denetimine gönderilmesi, bayanlar tarafından protesto edildi.

1996 – Türkiye’de Emek Partisi kuruldu.

1998 – Manisalı Gençler Davasında, Yargıtay’ın bozma kararından sonra beş tutuklu genç tahliye edildi. Davada tutuklu sanık kalmadı.

1999 – Sırbistan, NATO’ya savaş ilan edip BM’ye bildirince, NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu.

2009 – Büyük Birlik Partisi’nin kiralamış olduğu ve içerisinde BBP Genel Lideri Muhsin Yazıcıoğlu dahil, 6 kişinin bulunduğu helikopter, Kahramanmaraş’ta düştü. 3 gün sonra ulaşılan helikopterde, 6 kişinin de hayatını kaybettiği belirtildi.

25 MART’TA DOĞAN ÜNLÜLER

25 Mart’ta doğan ünlüler kronolojik sırayla şu formdadır:

1259 – II. Andronikos, Bizans İmparatoru (ö. 1332)

1296 – III. Andronikos, Bizans İmparatoru (ö. 1341)

1347 – Siena’lı Katerina, Dominik Tarikatı’nda çalışan lakin rahibe olmayan bir üyesi ve mistik (ö. 1380)

1479 – III. Vasili, Moskova Büyük Knezi (ö. 1533)

1593 – Jean de Brébeuf, Cizvit misyoner (ö. 1649)

1611 – Evliya Çelebi, Osmanlı gezgin ve müellif (ö. 1682)

1614 – Juan Carreño de Miranda, İspanyol ressam (ö. 1684)

1699 – Johann Adolph Hasse, Alman bestekar (ö. 1783)

1767 – Joachim Murat, Fransız asker ve Napoli Hükümdarı (ö. 1815)

1778 – Sophie Blanchard, Fransız bayan havacı ve balon pilotu (ö. 1819)

1782 – Caroline Bonaparte, Fransa imparatoru I. Napolyon’un kız kardeşi (ö. 1839)

1783 – Jean-Baptiste Paulin Guérin, Fransız portre ressamı (ö. 1855)

1833 – Zaynulla Rasulev, Başkurt dini başkan (ö. 1917)

1835 – Adolph Wagner, Alman ekonomist ve siyasetçi (ö. 1917)

1852 – Gérard Cooreman, Belçikalı siyasetçi (ö. 1926)

1860 – Friedrich Naumann, Alman siyaset adamı ve kuramcı (ö. 1919)

1863 – Adalbert Czerny, Avusturyalı çocuk tabibi (ö. 1941)

1864 – Alexej von Jawlensky, Rus ressam (ö. 1941)

1867 – Arturo Toscanini, İtalyan orkestra şefi (ö. 1957)

1867 – Gutzon Borglum, Amerikalı heykeltıraş (ö. 1941)

1873 – Rudolf Rocker, Alman anarko-sendikalist (ö. 1958)

1874 – Sunjong, Kore’nin ikinci ve son imparatoru ve son Joseon hükümdarı (ö. 1926)

1874 – Zavel Kwartin, Rus asıllı yahudi müzikçi (Hazan) ve bestekar (ö. 1952)

1881 – Béla Bartók, Macar bestekar (ö. 1945)

1886 – I. Athenagoras, İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin 268. Patriği (ö. 1972)

1887 – Chuichi Nagumo, Japon asker (ö. 1944)

1893 – Fedir Şçus, Mahnovşçina kumandanı, Ukraynalı Anarko-Komünist devrimci (ö. 1921)

1894 – Vladimir Bodiansky, Rus inşaat mühendisi (ö. 1966)

1899 – Burt Munro, Yeni Zelandalı motosiklet yarışçısı (ö. 1978)

1901 – Ed Begley, Amerikalı aktör (ö. 1970)

1905 – Albrecht Mertz von Quirnheim, Alman asker (ö. 1944)

1906 – A.J.P. Taylor, İngiliz tarihçi (ö. 1990)

1908 – David Lean, İngiliz direktör (ö. 1991)

1911 – Jack Ruby, Amerikalı gece kulübü işletmecisi (Lee Harvey Oswald’ı öldüren kişi) (ö. 1967)

1914 – Norman Ernest Borlaug, Amerikalı tarım bilimci (ö. 2009)

1920 – Melih Birsel, Türk mimar (ö. 2003)

1921 – Simone Signoret, Fransız sinema oyuncusu (ö. 1985)

1925 – Flannery O’Connor, Amerikalı muharrir (ö. 1964)

1925 – M. Sunullah Arısoy, Türk şair ve müellif (ö. 1989)

1928 – Jim Lovell, Amerikalı astronot

1929 – Tommy Hancock, Amerikalı müzisyen (ö. 2020)

1934 – Gloria Steinem, Amerikalı feminist, gazeteci ve bayan hakları savunucusu

1940 – Mina, İtalyan müzikçi, televizyon sunucusu ve aktris

1941 – Hüseyin Aktaş, Türk atlet (ö. 2012)

1942 – Aretha Franklin, Amerikalı R&B müzikçisi (ö. 2018)

1944 – Ayla Dikmen, Türk Hafif Müziği sanatkarı (ö. 1990)

1944 – Demir Karahan, Türk sinema ve dizi oyuncusu

1945 – Mehmet Keskinoğlu, Türk şair, tiyatro, sinema ve seslendirme sanatkarı (ö. 2002)

1946 – Daniel Bensaïd, Fransız filozof ve Troçkist (ö. 2010)

1947 – Elton John, İngiliz pop/rock müzikçisi, beste müellifi ve piyanist

1952 – Dursun Karataş, Türk devrimci başkan (ö. 2008)

1962 – Marcia Cross, Amerikalı sinema oyuncusu

1965 – Avery Johnson, Amerikalı basketbol oyuncusu ve koçu

1965 – Sarah Jessica Parker, Amerikalı sinema oyuncusu

1965 – Stefka Kostadinova, Bulgar atlet

1966 – Jeff Healey, Kanadalı müzisyen (ö. 2008)

1972 – Phil O’Donnell, İngiliz futbolcu (ö. 2007)

1973 – Dolunay Soysert, Türk oyuncu

1973 – Marcin Wrona, Polonyalı (Leh) senarist ve direktör (ö. 2015)

1976 – Vladimir Klitschko, Ukraynalı boksör

1977 – Darko Peric, Sırp aktör

1980 – Bartók Eszter, Macar müzikçi

1980 – Muratcan Güler, Türk basketbolcu

1981 – Casey Neistat, Amerikalı YouTuber, sinema imalcisi ve vlogcu

1982 – Danica Patrick, Amerikalı araba yarışçısı

1982 – Jenny Slate, Amerikalı aktris, komedyen ve müellif

1984 – Katharine McPhee, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı-şarkı müellifi

1985 – Lev Yalçın, Türk futbolcu

1986 – Marco Belinelli, profesyonel İtalyan basketbolcu

1986 – Kyle Lowry, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu

1987 – Kim Cloutier, Kanadalı top model

1987 – Nobunari Oda, Japon buz patenci

1988 – Ryan Lewis, Amerikalı müzik imalcisi, müzisyen ve DJ

1988 – Big Sean, Amerikalı rapçi

1989 – Alyson Michalka, Amerikalı oyuncu, bestekâr, gitarist, piyanist, müzikçi ve model

1989 – Scott Sinclair, İngiliz futbolcu

1990 – Mehmet Ekici, Türk futbolcu

1990 – Alexander Esswein, Alman futbolcu

1993 – Sam Johnstone, İngiliz kaleci

25 MART’TA VEFAT EDENLER

25 Mart’ta vefat edenler kronolojik sırayla şu haldedir:

1137 – Pons, Trablus kontu (d. 1098)

1223 – II. Afonso, Portekiz’in üçüncü hükümdarı (d. 1185)

1625 – Giambattista Marino, İtalyan şiiri (d. 1569)

1677 – Wenceslas Hollar, Bohemyalı-İngiliz oymacı (d. 1607)

1701 – Jean Renaud de Segrais, Fransız müellif (d. 1624)

1736 – Nicholas Hawksmoor, İngiliz Barok mimarı (d. 1661)

1774 – Zeynep Sultan, Osmanlı padişahı III. Ahmed’in kızı (d. 1715)

1801 – Novalis, Alman müellif ve filozof (d. 1772)

1875 – Amédée Achard, Fransız şair ve gazeteci (d. 1814)

1880 – Ludmilla Assing, Alman muharrir (d. 1821)

1890 – John Turtle Wood, İngiliz mimar, mühendis ve arkeolog (d. 1821)

1914 – Frederic Mistral, Fransız şair ve Nobel Edebiyat Mükafatı sahibi (d. 1830)

1915 – Süleyman Efendi, Osmanlı jandarma kumandanı (d. ?)

1918 – Claude Debussy, Fransız bestekar (d. 1862)

1966 – Vladimir Minorski, Rus doğubilimci (d. 1877)

1973 – Edward Steichen, Amerikalı fotoğrafçı (d. 1879)

1975 – Faysal bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan Hükümdarı (d. 1903)

1976 – Josef Albers, Amerikalı ressam (d. 1888)

1976 – Şevket Süreyya Aydemir, Türk iktisatçı ve tarihçi (d. 1897)

1980 – Roland Barthes, Fransız felsefeci ve gösterge bilimci (d. 1915)

1988 – Leyla Arzuman, Azeri kökenli Sovyet dans öğretmeni ve koreograf (Türkiye’de klasik bale eğitiminin temelini atan ve birinci özel bale okulunu kuran) (d. 1897)

1992 – Nancy Walker, Amerikalı aktris (d. 1922)

1995 – James Samuel Coleman, Amerikalı sosyolog (d. 1926)

2001 – Tekin Siper, Türk tiyatro sanatkarı (d. 1941)

2002 – Esmeray, Türk oyuncu ve vokalist (d. 1949)

2006 – Richard Fleischer, Amerikalı sinema direktörü (d. 1916)

2007 – Andranik Markaryan, Ermenistan Başbakanı (d. 1951)

2007 – Süheyl Denizci, Türk caz müzisyeni (d. 1932)

2009 – Muhsin Yazıcıoğlu, Türk siyasetçi (d. 1954)

2010 – Elisabeth Noelle-Neumann, Alman siyaset bilimci (d. 1916)

2012 – Antonio Tabucchi, İtalyan oyun muharriri, mütercimi ve öğretim üyesi (d. 1943)

2014 – Nanda, Hint oyuncu (d. 1939)

2016 – Ebu Ali el-Enbari, Irak İslam Devleti üyesi kümenin iki numaralı ismi. IŞİD başkanı (d. 1957)

2016 – Tevfik İsmailov, Azeri direktör, senaryo muharriri ve oyuncu (d. 1939)

2016 – Jishnu, Hint sinema oyuncusu (d. 1979)

2017 – Giorgio Capitani, İtalyan sinema direktörü ve senarist (d. 1927)

2017 – Piers Dixon, İngiliz siyasetçi (d. 1928)

2017 – Sir Cuthbert Montraville Sebastian, Saint Kitts ve Nevis’in eski Genel Valisi (d. 1921)

2018 – Jerry Williams, İsveçli rock müzikçisi ve müzisyeni (d. 1942)

2019 – Virgilio Caballero Pedraza, Meksikalı gazeteci, medya araştırmacısı ve siyasetçi (d. 1942)

2019 – Len Fontaine, Kanadalı buz hokeyi oyuncusu (d. 1948)

2020 – Harry Aarts, Hollandalı siyasetçi (d. 1930)

2020 – Edman Ayvazyan, İranlı-Ermeni ressam, mimar ve modacı (d. 1932)

2020 – MaryAnn Black, Amerikalı klinik psikolog, toplumsal hizmetler vazifelisi ve siyasetçi (d. 1943)

2020 – Mark Blum, Amerikalı aktör (d. 1950)

2020 – Floyd Cardoz, Hint-Amerikalı yemek şefi (d. 1960)

2020 – Martinho Lutero Galati, Brezilyalı orkestra şefi (d. 1953)

2020 – Paul Goma, 1989’dan evvel komünist rejimin muhalif ve önde gelen rakibi olarak tanınan Rumen müellif (d. 1935)

2020 – İnna Makarova, Sovyet-Rus aktris (d. 1926)

2020 – Detto Mariano, İtalyan müzisyen (d. 1937)

2020 – Angelo Moreschi, mesleği Etiyopya’da geçen piskopos olan İtalyan misyoneri (d. 1952)

2020 – Nimmi, Hint aktris (d. 1933)

2021 – Beverly Cleary, Amerikalı çocuk kitapları müellifi (d. 1916)

2021 – Uta Ranke-Heinemann, Alman ilahiyatçı, akademisyen ve muharrir (d. 1927)

2021 – Larry McMurtry, Amerikalı müellif (d. 1936)

2021 – Bertrand Tavernier, Fransız sinema direktörü, prodüktör, senarist ve oyuncu (d. 1941)

25 MART NE GÜNÜ?

• Manisa mesir macunu şenliği
• Dünya Kölelik ve Transatlantik Köle Ticareti Kurbanlarını Anma Memleketler arası Günü
• Erzurum’un Oltu ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
• Müjde Bayramı (Hristiyan Katolik Bayramı)