Dünya üzerinde hiç görülmemiş bir mineral türü keşfedildi

9 Mayıs 2021, 02:17 yayınlandı

A+
A-

Paylaş

1951 yılında kasabanın hemen kuzeydoğusunda bulunan Wedderburn göktaşı; gökyüzünden düşen, 210 gramlık, tuhaf görünümlü ve ufak bir uzay taşı parçası. Onlarca yıldır bu taşın sırlarını çözmeye çalışan bilim insanları, şimdi yeni bir sırrı çözdü. Araştırmacılar, Caltech’de mineral bilimci olan Chi Ma’nın önderlik ettiği yeni bir çalışmada bu Wedderburn göktaşını analiz edip ‘edskotit‘ adını verdikleri mineralin ilk doğal oluşumunu doğruladı. Nadir bir demir-karbit biçimi olan bu mineral, daha önce doğada hiç bulunamadı.

Wedderburn göktaşı, uzayımsı kökenleri belirlendikten sonra çok sayıda araştırma takımı tarafından incelendi. Avustralya’daki Victoria Müzeleri’nin jeolojik koleksiyonunda tutulan siyah ve kırmızı renkli bu taşın, yalnızca üçte birine el değmedi.

Taşın geri kalanı, göktaşının neden meydana geldiğinin analiz edilmesi amacıyla kesilip çıkarıldı. Yapılan bu analizlerde; altın ve demir izlerinin yanısıra kamasit, şarbesit (schreibersite), taenit ve troilit gibi daha nadir bulunan elementler ortaya çıkarıldı. Artık bu listeye edskotiti ekleyebiliriz.

Bu edskotit keşfi önemli; çünkü iron karbit mineralinin sahip olduğu bu farklı atomik formülasyon, daha önce hiç doğal biçimde görülmedi.

Böylesi bir formülasyon önem taşıyor çünkü minerallerin Uluslararası Mineraloji Birliği (IMA) tarafından resmî olarak onaylanması için böyle bir ön gereksinim bulunuyor.

Demir dökümü esnasında oluşan bir faz olan demir karbit mineralinin yapay bir türü, onlarca yıldır biliniyor.

Fakat Chi Ma ve UCLA’da jeofizikçi olan Alan Rubin’in yaptığı bu yeni analiz sayesinde edskoit, artık IMA mineral kulübünün resmî bir üyesi…

Yeni çalışma ile ilişkisi olmayan ve Victoria Müzeleri’nde kıdemli yerbilimleri müdürü olan Stuart Mills, The Age sitesine şöyle söylüyor: “Laboratuvarda 500.000 ila 600.000 mineral keşfettik fakat doğanın kendi yaptığı mineraller 6.000’den az.”

Bu doğal edskoit parçasının, kırsal Wedderburn’ün hemen dışında nasıl bulunduğunu kimse tam olarak bilmiyor, fakat Avustralya Ulusal Üniversitesi’nde çalışan ve bu yeni çalışmaya katılmamış olan gezegen bilimci Geoffrey Bonning’e göre; bu mineral, antik bir gezegenin kızgın ve basınçlı çekirdeğinde oluşmuş olabilir.

Bonning’in The Age sitesine söylediğine göre; edskoit oluşturan bu talihsiz gezegen, uzun süre önce (başka bir gezegen, bir uydu veya bir göktaşı ile) bir tür kozmik çarpışmaya kurban gitmiş ve parçalanmış olabilir. Havaya uçan bu gezegenin parçalanmış kalıntıları da, uzay ve zaman boyunca fırlayıp gitmiş olabilir.

Bulgular, American Mineralogist bülteninde yayınlandı.

Dünya üzerinde hiç görülmemiş bir mineral türü keşfedildi