YENİLEME 1-Sanayi üretimindeki daralma Mayıs’ta %1.3 ile Nisan’a göre azaldı; ikinci çeyrek büyümesi için olumlu sinyal verdi-ekonomistler

(Görüşler ve ayrıntılar eklendi)

Behiye Selin Taner

İSTANBUL, 12 Temmuz (Reuters) – Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi yüksek teknoloji ürünleri ve sermaye mallarında pozitif katkının desteğiyle Mayıs'ta yıllık bazda %1.3 daraldı. Bu daralma ekonomistlerin beklentilerinin altında kalırken büyüme adına olumlu bir sinyal olarak yorumlandı.

Göz Atın

Seo Ajansı

Voodoo Bebeği – Ne İşe Yarıyor?

Takvimden arındırılmış sanayi üretimi Nisan'da %3.8 daralmış, geçen yılın aynı döneminde ise %5.9 artmıştı.

Ekonomistler sanayi üretiminin ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre daha az daralma kaydedebileceğini belirtirken, bu çerçevede diğer öncü göstergelerin de işaret ettiği üzere GSYH'deki daralma da ilk çeyreğe kıyasla daha sınırlı olabilir.

Sektörel olarak petrol ürünleri ve yatırımlara yönelik bileşenlerin pozitif etkisinin öne çıktığını söyleyen ekonomistler inşaat, metal ve otomotiv gibi sektörlerdeki zayıflıkların sürdürdüğüne dikkat çekiyorlar.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Mayıs'ta yıllık bazda diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı %17.5, ana metal sanayi %10.6, motorlu taşıt imalatı %10.7 daraldı.

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu da bugünkü verinin büyüme adına olumlu bir sinyal verdiğini söyleyerek, “Haziran'a ait öncü güven endeksleri ve PMI verisi sanayi üretiminde toparlanmanın sürebileceğine işaret ediyor. Haziran'da sanayi üretiminde negatif bir sürpriz görmezsek ikinci çeyrekte büyümede ilk çeyrekten daha iyi bir görünüm (hatta sınırlı pozitif büyüme ihtimali var) olacak. Gelecek ay resmi daha net göreceğiz” dedi.

Reuters anketinde toplam sanayi üretiminde Mayıs ayında yıllık bazda takvim etkisinden arındırılmış daralmanın %2.35 olması bekleniyor, daralma tahminleri %1.32-%4.1 bandında yer alıyordu.

TÜİK verilerine göre mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise Mayıs'ta bir önceki aya göre %1.3 arttı.

Reuters'ın yaptığı hesaplamaya göre arındırılmamış sanayi üretimi Mayıs'ta bir önceki yılın aynı ayına göre %0.1 daraldı.

Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı, Mayıs'ta ılımlı gelen yıllık daralma oranlarında, tüketim mallarının olumsuz etkisine karşın, yatırım eğilimini yansıtan sermaye malları ve yüksek teknoloji ürünlerinin önemli bir rol üstlenmesinin toparlanmanın kalıcılığı açısından olumlu bir görünüm sunduğunu söyleyerek, “Sektörel bazda da petrol ürünleri ve yatırımlara yönelik bileşenlerin pozitif etkisi belirgin gözleniyor. Ancak, ekonominin diğer sektörlerini desteklemesi açısından önemli olan kimya sektörüne ek olarak, inşaat, metal ve otomotiv gibi sektörlerdeki zayıflıkların sürdüğünü izliyoruz” dedi.

Tokalı Haziran'da bayram etkisine bağlı olarak, düzeltilmiş ve düzeltilmemiş veriler arasında farkın belirginleşeceğini beklediklerini söyleyerek, “Düzeltilmemiş verilerde %5'ler, düzeltilmişte ise %1-2 bandında yıllık daralma oranları mümkün görünüyor. Böylece, ilk çeyrekte %4-5 bandında yıllık daralma gösteren sanayi üretim endeksi, ikinci çeyrekte %2'ler seviyesinde kısmen daha ılımlı küçülme gösterebilir” dedi ve şöyle devam etti:

“Bu durumda ekonominin ikinci çeyrekte %1-2 bandında küçülme kaydedeceğini, ikinci yarıda ise yıllık %2-3 bandında büyüme oranlarına geçebileceğimizi düşünüyoruz. Tüm yıl için büyüme tahminimiz ise %0.5 seviyesinde.”

Türkiye ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde yıllık bazda %3, bu yılın ilk çeyreğinde ise %2.6 daralmıştı.

Capital Economics kıdemli gelişmekte olan piyasalar ekonomisti Jason Tuvey, “Beklentilerden güçlü gelen veri ekonominin ikinci çeyrekte yeni bir düşüşü atlatmış olabileceğini gösteriyor. Bununla birlikte ekonomik toparlanmanın yavaş olacağını düşünüyoruz; bu yıl için GSYH'da daralma beklentimiz de %1.8 ile konsensüsün altında bulunuyor” dedi.

Takvim etkisinden arındırılmış olarak sanayinin alt sektörleri incelendiğinde Mayıs'ta madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %2.5 ve imalat sanayi sektörü endeksi %1.8 azalırken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %4.1 arttı.

Geçen yılın aynı dönemine göre ara malı üretimi Mayıs'ta %6.7, dayanıklı tüketim malı üretimi %2.1 daralırken (teşviklerin devam ettiği bir dönemde), dayanıksız tüketim malı üretimi %0.9, sermaye malı üretimi %3.4 arttı.

Mevsim ve takvimden arındırılmış olarak bakıldığında ise Mayıs'ta madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %5.2, imalat sanayi sektörü endeksi %1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %2.9 arttı.

İmalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi (PMI) Haziran'da yeni siparişlerdeki yavaşlamanın hafiflemesiyle 47.9'a yükselerek Temmuz 2018'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı, ancak sektördeki daralmanın ılımlı da olsa son 15 aydır sürdüğüne işaret etti. sanayi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO) Haziran'da bir önceki aya göre 0.8 puan artarak %77.1'e, reel kesim güven endeksi ise 3.6 puan artarak 102.5 seviyesine yükseldi.