AB tepesinde Polonya arbedesi

Brüksel’deki Avrupa Birliği (AB) önderler tepesine Polonya ile yaşanan kriz damgasını vurdu. Başını Fransa, Hollanda ve Lüksemburg’un çektiği ülkeler Polonya’ya karşı sert tedbirler alınmasını talep etti.

Son kriz, Polonya Anayasa Mahkemesi’nin 7 Ekim’de aldığı kararda, Polonya anayasasının, AB’ye yetki bölümü yapılmamış alanlarda AB hukukundan üstün olduğuna hükmetmesi nedeniyle patlak vermişti. Brüksel karara sert reaksiyon gösterirken Britanya’dan sonra (Brexit) Polonya’nın da AB’den ayrılma olasılığıyla ilgili Polexit tartışmaları başlamıştı. Polonya, yürürlüğe soktuğu yargı ıslahatı ve medya kanunları nedeniyle de yıllardır AB’nin sert tenkitlerine maksat oluyor.

Polonya: Şantaja boyun eğmeyeceğiz

Göz Atın

Ünlü Popçu Gökhan Türkmen’den Yeni Video Klip: BAL Yayınlandı

Ücretsiz Sigara Bırakma Uygulaması (iOS ve Android)

Tepeye katılan Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, hükümetinin hiçbir “şantaj”a boyun eğmeyeceği çıkışını yaptı. “AB Kurulu ve AB Adalet Divanı üzere birtakım AB kurumlarının, AB Mukavelesinin kendilerine tanımadığı yetkileri sahiplendiğini” söyleyen Morawiecki, “Anlaşmamız bu türlü değildi. Bu nedenle Polonya hükümeti de Polonya parlamentosu da bu mevzuda şantaj baskısı altında hareket etmeyecektir” diye konuştu. Morawiecki, AB hukukunu yalnızca ulus devletlerin yetkilerini AB’ye devrettiği alanlarda öncelikli olarak tanıyacaklarını kaydetti.

AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen ise, yargı ıslahatlarından geri adım atana kadar Polonya için öngörülen 36 milyar euroluk korona fonu yardımının ödenmeyeceğini açıklamıştı.

Yaptırım talepleri

Hollanda Başbakanı Mark Rutte von der Leyen’in açıklamasına dayanak vererek, “Yargının hükümetin denetimine alındığı bir Doğu Avrupa ülkesine nasıl para gönderilebilir, tahayyül etmek bile zor” sözünü kullandı. Rutte ayrıyeten AB Kurulu’nun Polonya’nın oy hakkının elinden alınmasına kadar uzanabilecek prosedür başlatabileceğini de kelamlarına ekledi.

Belçika Başbakanı Alexander De Croo da, Polonya’nın kırmızı çizgiyi aştığını savunarak, “Bir kulübün avantajlarından yararlanmak istiyorsanız kurallarına da uymak zorundasınız” diye konuştu. Fransa’nın Avrupa Bakanı Clement Beaune de Polonya’ya karşı yaptırımların seçenekler ortasında kıymetlendirilmesi gerektiğini kaydetti.

Avusturya Başbakanı Alexander Schallenberg ise, Polonya’nın mali tehditleri ciddiye alması gerektiğini söyledi.

Merkel arabulucu rolünde

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Polonya konusunda yaptığı açıklamada, AB alakalarının hukukun üstünlüğü temeli üzerine heyeti olduğunu vurguladı. Öte yandan Polonya’ya karşı dava açılması taleplerine karşı çıkan Merkel, “AB Adalet Divanı önünde hukuk hengameleri yığınının da bir tahlil yolu olmadığını” söyledi. AB Komitesi, yargı ıslahatı üzere nedenlerle Polonya’ya karşı AB Adalet Divanında dava prosedürleri başlatmıştı.

Polonya ile ilgili tartışmaların arka planında, üye devletlerin nasıl bir AB tahayyül ettiği üzere çok daha derin bir uyuşmazlık yattığına işaret eden Merkel, “giderek daha bütünleşen bir Avrupa mı, yoksa ulus devletin yetkilerinin artırılması mı” tartışmasının Polonya ile hudutlu olmadığı ihtarında bulundu.

Macaristan’dan Polonya’ya tam dayanak

AB başkanlar tepesinde Polonya’ya tam takviye ise, hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığı üzere bahislerde Polonya üzere AB’nin sert tenkitleriyle karşı karşıya olan Macaristan’dan geldi. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, AB’yi saklıdan saklıya yetkilerini genişletmeye çalışmakla suçlayarak bu eğilimin durdurulması gerektiğini vurguladı.

Polonya’ya yönelik muameleyi “cadı avı” diye nitelendiren Orban, “Polonya haklı. Ulus devlet önceliklidir. Polonya yalnızca muharebeyi başlatma cüretini göstermiş oldu” diye konuştu.