ABD'den Çin'e Tayvan Iletisi: Muhtemel Bir Atakta Harekete Geçilecek

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Çin’in Tayvan üzerindeki statükoyu değiştirmek için güç kullanması halinde ABD ve müttefiklerinin belirtilmemiş bir “eylem”e geçileceğini söyledi.

South China Morning Post’un haberine nazaran, New York Times’ın konut sahipliğindeki bir forumda, Blinken’a Çin’in mümkün saldırısı durumunda ABD’nin Tayvan’ı savunmak için müdahale edip etmeyeceği soruldu.

Blinken yaptığı açıklamada, ABD’nin rolünün, ABD maddelerinin gerektirdiği üzere Tayvan’ın kendini savunma araçlarına sahip olduğundan emin olmak olduğunu söyledi.

Tayvan hücuma geçtiği takdirde ABD’nin ve müttefiklerinin harekete geçeceğini aktaran Blinken, Çin’in Tayvan üzerindeki statükoyu değiştirmek için güç kullanması halinde ABD ve müttefiklerinin meçhul bir “eylem”de bulunacağını bildirdi.

Bakan Blinken, statükoyu bozma hedefiyle güç kullanmayı ve tek taraflı rastgele bir hareketi, barış ve güvenlik için değerli bir tehdit olarak görecek birçok ülkenin olduğunu söyledi.

Bu durumda, başka ülkelerin de harekete geçeceğini belirten Blinken, “Aynı vakitte, o bölgede barışı ve istikrarı koruduğumuzdan emin olmak için bu kararlılıkta yalnız olmadığımızı söylemenin yanlışsız olduğunu düşünüyorum” dedi.

ABD-Çin tansiyonu

ABD ve Çin ortasında yeni olmayan Tayvan uyuşmazlığı uzun yıllardır gergin bağlantılara neden olurken Pekin idaresinin bu ay başında Tayvan’ın Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ) ilan ettiği bölgeye çok sayıda savaş uçağıyla girmesi tansiyonu artırmıştı.

ABD Lideri Joe Biden, 21 Ekim’de CNN televizyonuna yaptığı açıklamada, bir Çin saldırısı durumunda Tayvan’ı savunacaklarını söylerken Çin, Biden’ın kelamlarına reaksiyon göstermişti.

Öte yandan evvelki gün ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tayvan’ın Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarına katılması ve BM faaliyetlerinde rol alması için davette bulunmuştu.

Çin-Tayvan uyuşmazlığı

Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Şurasında Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik münasebet tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Şurasında yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu meçhul hale gelmişti.

Pekin idaresi, “Tek Çin” unsurunu benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının modülü olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik münasebetler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve öteki memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor. (AA)

ABD’den Çin’e Tayvan iletisi: Muhtemel bir atakta harekete geçilecek