SLS: NASA'nın Dev Yeni Ay Roketi

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) dev yeni Ay roketini birinci kere çalıştırmaya hazırlanıyor.

Uzay Fırlatma Sistemi, ya da ingilizce baş harfleriyle kısaca SLS olarak anılan roket, geriye sayım denemesi yapılmak üzere Kennedy Uzay Üssü’ne götürüldü.

Her şey yolunda giderse, roketin asıl vazifesine, Ay’ın etrafına insansız bir deneme kapsülü göndermeye hazır olduğu kabul edilecek. Bunun da birkaç ay içinde gerçekleşmesi bekleniyor.

İleride astronotların da SLS roketleriyle Ay’a gitmeleri umuluyor.

Orion: NASA’nın Ay ve Mars misyonlarında da kullanacağı yeni kuşak uzay aracı
2022’de neden herkes Ay’a gitmek istiyor?
NASA 2024’te Ay’a birinci bayan astronotu göndermeyi planlıyor

SLS dev bir roket. Yüksekliği 100 metrenin biraz altında. 1960’ların sonu ve 1970’lerin başındaki Apollo Saturn araçlarından daha güçlü olacak biçimde tasarlandı. Astronotların uzayda uzun mühlet kalmalarını sağlayacak donanım kapasitesine sahip.

Kennedy Uzay Üssü’ndeki montaj binasından çıkarılıp fırlatma platformuna götürülen roket, birinci defa farklı modülleri üst üste konulmuş haliyle görüldü. Bu manada “görücüye çıkmış” oldu.

NASA’nın keşif sistemleri geliştirme kısmından Tom Whitmeyer, “Montaj binasından kullanıma hazır bir halde çıkması, son derece değerli bir an” dedi. “Süper ağır yük taşıma gücü olan, keşif sınıfı bir aracın yeni jenerasyonunu görmek hatırlanacak bir an” diye de ekledi.

SLS, seyyar Fırlatıcı olarak bilinen bir dayanak rampasına monte edilmişti. Kendisi de 120 metre yüksekliğinde olan bu 5000 tonluk yapı, evvelden Saturn V, daha sonra da uzay mekiklerini hareket ettirmekte kullanılan dev traktörün üzerine konulmuştu.

Bu taşıyıcı son derece ağır hareket ettiği için roketin 5 kilometre ötedeki fırlatma platformuna getirilmesi 11 saat sürdü.

Mühendisler yol boyunca traktörü durdurarak her şeyin yolunda gidip gitmediğini denetim etti.

SLS artık büyük muhtemellikte 3 Nisan’da yapılacak olan provaya hazırlanacak.

Rokete iticiler yüklenecek ve kalkıştan yalnızca 9,4 saniye öncesinde durdurulacak olan bir geri sayım provası yapılacak. Bu da tam roketin altındaki dört büyük motorun ateşlenmesi gereken an.

Yüksek maliyet

Her şey yolunda giderse, NASA uçuş tarihini belirleyecek.

Roketin büyük olasılıkla Haziran yahut Temmuz’da fırlatılacağı düşünülüyor.

NASA’nın Artemis programı çerçevesinde yapılacak bu uçuşta, roketin taşıyacağı Orion kapsülü Ay etrafında 26 gün sürecek bir yörüngeye oturtulacak.

Bu deneme uçuşunda Orion kapsülünde mürettebat bulunmayacak. Astronotların birkaç yıl içinde düzenlenmesi beklenen 2. uçuşta gönderileceği düşünülüyor.

NASA, Ay roketini geliştirirken, Amerikalı iş insanı Elon Musk da Texas’taki araştırma merkezinde daha da büyük bir araç üzerinde çalışmalarını sürdürüyordu.

Elon Musk’ın dev roketi, Starship ismini taşıyor. SLS üzere, Starship de şimdi birinci seyahatine çıkmadı. SLS’in tersine, tekrar kullanılabilecek biçimde tasarlandığı için daha ucuza mal olması bekleniyor.

NASA programlarını denetleyen kurumun kısa müddet evvel yaptığı değerlendirmeye nazaran, SLS’ın yapacağı birinci dört uzay seyahatinin her biri 4 milyar dolara mal olacak.

Bu nedenle de sürdürülebilir bir program olarak görülmüyor.

SLS: NASA’nın dev yeni Ay roketi