MS Bayanlarda Erkeklere Nazaran 2 Kat Fazla Görülüyor

Dünya genelinde yaklaşık 2.8 milyon bireyde görülen Multipl Skleroz (MS), uzun süreçli bir hastalık olarak hakikat biçimde ele alınmadığında ömür kalitesini düşürebiliyor. MS kuşkusu olanların bir an evvel nöroloji uzmanına başvurması, hastalığın seyri için kıymet taşırken; obezite, sigara kullanımı, geçirilmiş EBV enfeksiyonu, D vitamini eksikliği de risk faktörleri olarak öne çıkıyor. Bayanlarda, erkeklere nazaran daha fazla rastlanan MS, bilinenin bilakis hamileliğe mahzur olmuyor. Memorial Şişli Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Burcu Altunrende, MS Farkındalık Haftası ve Dünya MS Günü münasebetiyle MS hastalığı hakkında bilgi verdi.

MS merkezi hudut sisteminin (beyin ve omurilik) en sık görülen hastalıklarından biridir ve beyin, omurilik, beynin uzantısı olan göz hududu ile beyinciği etkilemektedir. Bunun nedeni, yanlış çalışan bağışıklık sisteminin kendi hudut sistemindeki dokulara ziyan vermesidir. Buradaki maksat, sonun kılıfı olan miyelin denilen yapının yanı sıra hudut tellerini de etkilemektedir. Böylece bu hasar merkezi hudut sisteminde dağınık bir halde farklı alanları etkilediğinden, hastalarda da çok farklı semptomlar görülebilmektedir. Teşhis ise çoğunlukla 20-40 yaş ortasında konulmaktadır. MS bulaşıcı ya da anne- babadan çocuğa direkt kalıtsal olarak geçen bir hastalık değildir, ruhsal yahut psikiyatrik bir durum da değildir. Her vakit ilerleyici seyirli olmamaktadır.

Belirtiler 24 saatten fazla sürüyorsa…

Göz Atın

Seo Ajansı

Daflon Cinsellik Faydası Var Mı?

MS çoklukla başlangıçta ataklarla kendisini aşikâr etmektedir. Bu ataklar başladığında birkaç günden 10 güne kadar sürmektedir. Ancak MS bulguları pek çok hastalığın bulgularına benzediğinden pek çok kişi kendisinde MS olup olmadığını sorgulayabilmektedir. Bu belirtilerin kimileri şöyle sıralanabilir:

• El-kol-bacak ve gövdede uyuşukluk

• Kol ve bacakta güç kaybı

• Bulanık görme, görme kaybı, çift görme,

• İstikrar kaybı

• İdrar denetiminde sıkıntılar

• El ve kollarda karıncalanma hissi

• Hafıza problemleri

• Yorgunluk

Bu bulguların MS’ten kaynaklandığının söylenebilmesi için, 24 saat ve üzerinde sürmesi, ateş ve enfeksiyonun eşlik etmemesi ve MS için muayenede uyumlu bulguların eşlik etmesi gerekir. Atak bulgularının yerleşmesi inme yahut sara (epilepsi) hastalığında olduğu üzere ani bir biçimde olmaz. Çoklukla yakınmaların bir iki gün içinde yerleştiği görülmektedir. Belirtiler başlangıçta resen düzelebilir lakin ataklar halinde gelirken, ilerleyen devirlerde ataklar birtakım izler bırakmaya başlayabilir. Hastaların bir kısmında ise, bulgular atak olmaksızın başından itibaren yavaş ve sinsi ilerleyiş ile sürebilmektedir. Bu kümede en sık görülen yakınma giderek ilerleyen yürüme zahmeti biçimindedir.

Hudut hasarına nazaran semptom şiddeti de değişebiliyor

MS’in belirtileri çok çeşitlidir ve hudut hasarının ölçüsüne, hangi sonların etkilendiğine bağlıdır. Bahsedilen belirtilerin tümü her hastada görülmez. Bu belirtiler farklı hastalarda farklı biçimde ortaya çıkar. Bazen duysal yakınmalar önemli fonksiyon kaybına yol açmadığından direkt doktora başvurulmayabilir ve teşhiste gecikme yaşanabilir. MS’in erken tanınıp, yakın takip edilmesi ehemmiyet taşır. Belirtileri taşıyan bireylerin en kısa vakitte bu mevzuda tecrübeli nöroloji uzmanlarına başvurması gerekir. Hikaye ve yakınmaların kıymetlendirilmesi, nörolojik muayene sonrasında birtakım kan testleri, görüntüleme yolları ve beyin omurilik sıvısının incelenmesiyle teşhis konulmaktadır. MS’te ne kadar erken teşhis konulur ve tedaviye başlanırsa belirtilerin ileride kalıcı hale gelmesi ve engellilik önlenebilmektedir.

Bazen sessiz kalıyor bazen de şiddetleniyor

MS, bayanlarda erkeklere nazaran 2-3 kat daha sık görülür. Şimdi MS hastalığını büsbütün ortadan kaldırabilecek bir ilaç yoktur, fakat hastalığın seyrini çok aktif formda yavaşlatabilen hatta durdurabilen tedaviler mevcuttur. MS’li birçok insan, tekrarlayan ve düzelen (Relapsing Remitting MS, RRMS-Ataklı düzelen Multiplskleroz) bir hastalık seyrine sahiptir. Günler yahut haftalar içinde gelişen, çoklukla kısmen ya da büsbütün düzelen yeni semptomlar yahut nüks devirleri yaşanır. Bu nüksleri, aylar hatta yıllar sürebilen sessiz hastalık remisyon periyotları takip eder. İlerleyen yıllarda hastalığın doğal seyri içinde yahut faal tedavi alınmadığında giderek belirtiler kalıcı hale gelebilir. Bu defa de hastalarda hareket ve yürümeyle ilgili sıkıntılar oluşabilir. Hastaların yalnızca bir kısmında da başından itibaren ilerleyici bir seyir meydana gelir.

D vitamini eksikliği MS için risk faktörü

– MS, rastgele bir yaşta çıkabilmekle birlikte sıklıkla 20-40 yaş ortasında teşhis konulur.

– Ailede MS, hikayesi olanların MS gelişme riski daha yüksektir.

– Kimi enfeksiyonlar örneğin Epstein-Barr virüsü MS ile ilişkilendirilir.

– Asya, Afrika ve Kızılderili kökenlilerin MS’te en düşük riske sahip olduğu bilinir.

– Araştırmalara nazaran MS’li hastalarda D vitamini düzeyleri düşüktür. Daha az güneş ışığına maruz kalmak MS için risk faktörü olabilir.

– Tiroid, pernisiyöz anemi, sedef, tip 1 diyabet, inflamatuar bağırsak hastalığı üzere sıkıntılara sahip olanların MS ile akrşılaşma riski daha yüksektir.

MS tedavisi;
1- Atak tedavisi,
2- Atakları önleyici hastalık seyrini değiştiren tedaviler,
3- Belirtilere yönelik tedaviler olmak üzere 3 başlık olarak ele alınabilir.

Günümüzde giderek artan tedavi seçenekleri sayesinde erken ve faal bir tedavi stratejisi ile hastalığın seyri durdurabilmektedir. Artık ataklı seyir görülen hastaların yanı sıra ilerleyici seyir gösteren hastalar için de onaylı tedavi seçeneği mevcuttur. O nedenle MS’in artık tedavi edilebilir bir hastalık olduğu bilinmelidir. Tedavi sürecinde hasta ve tabibin işbirliği içinde olması çok kıymetlidir. Kullanılan ilaçların aktifliği, beklenen yan tesirlerin takibi ve gerçek biçimde yönetilmesi, tedavilerin uygulanması için hastaların bu bahiste tecrübeli tabipler ya da merkezler tarafından izlenmesi de büyük ehemmiyet taşır.

Hastalar tertipli takiple bebek sahibi olabiliyor

MS hastalarının bilinenin bilakis hamilelik planlarını ertelemelerine gerek yoktur. MS hastaları rahatlıkla gebe kalabilir ve çocuklarını sağlıklı bir halde dünyaya getirebilir. MS hastalığının doğuma ve doğurganlığa mahzur bir hastalık olmadığı bilinmelidir. Hatta birtakım olaylarda hamilelik MS ataklarını yatıştırmaktadır. Hastaların gebelik planı olduğunda bunu tabibi ile paylaşıp sürecin planlanması ve gebelik periyodunda yakın takip ile sağlıklı bir bebek dünyaya getirmesi mümkündür.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı