Fatih’in veziri Zağnos Paşa’nın Balıkesir’e yaptırdığı cami

20 Mayıs 2021, 17:06 yayınlandı

A+
A-

Paylaş

Kent merkezinde, Mustafa Fakıh Mahallesi’nde, çarşı içerisinde yer alan Cami, türbe ve hamamdan oluşan bir külliye halinde inşa edilmiş. Ancaki, külliyeden yalnızca hamam özgün durumunda günümüze gelebilmiş. 1897 yılında yıkılan cami ve türbe ise 1908’de Balıkesir Mutasarrıfı Ömer Ali Beyefendi tarafından tekrar yaptırılmış. Balıkesir’in en büyük mescidi olan Zağnos Paşa Camii, kare planlı olup, düzgün yontma taş ve kesme taştan yapılmış. Ortada dört ayak üzerine oturtulmuş merkezi bir kubbe etrafında dört adet köşe kubbesi ve ortalarında yarım daire tonozlar yerleştirilerek inşa edilmiş.

Fatih'in veziri Zağnos Paşa'nın Balıkesir'e yaptırdığı cami

Son cemaat yeri olmayan mescitte, ,ç kısma kuzey, doğu ve batıdaki çift kanatlı ahşap kapılarla giriliyor. Üç yanda da kapıların önünde dört köşeli mermer sütunların taşıdığı, ahşap tavanlı, kurşun kaplı, eğimli bir çatı ile örtülü sundurmalar yer alıyor. Caminin ahşap bayanlar mahfili, kuzey koridoru boyunca uzanıyor. Ahşap yivli altı sütuna oturan mahfil ise kafesli. Mihrap, son periyot Türk sanatı özelliklerini taşıyan en hoş örneklerden. Balıkesir eşrafından Arabacıoğulları’ndan Hacı Hafız Efendi yaptırdığı Barok üslupta ve kesme taştan minare, caminin kuzeybatı köşesinde yer alıyor.Merkezi kubbe 1897 sarsıntısında yıkılmış,

1902 tarihinde yine yapılmış. Kapı üzerinde Kelime-i Tevhid Ebced hesabı ile birinci inşaat tarihi olan h. 865 (1464) tarihi okunmakta. Cami avlusunda türbe, hazire ve şadırvan bulunuyor. 07.02.1923 tarihinde Atatürk bu mescitte ünlü hutbesini okutmuştu. Batıda, minare esasının çabucak yanında muvakkithane yer alıyor. Kesme taştan yapılmış. Caminin avlusunda, biri kuzeyde, oburu batıda olmak üzere iki şadırvan bulunuyor. Kuzeydeki şadırvan on iki köşeli. Mermer şadırvanın içi Paşa Hamamı’ndan gelen su ile dolu ve ortasında mermerden, dilimli fıskiyesi bulunuyor. Son yıllarda şadırvanın üstü beş sade sütuna oturan bir kubbe ile örtülmüş. Başka şadırvan ise, caminin ikinci sefer üretiminde yapılmış. Biçimi ve örtüsü açısından kuzeydekinin tıpkı olan bu şadırvanın başkasından farklı olarak musluklu panolarında kabartma süsler ter alıyor ve fıskiyesi farklı. Ayrıyeten caminin dışında, kuzeydoğu köşesinde, mermerden beş yüzlü bir şadırvan daha bulunuyor.