Maymun çiçeği salgınına dair de kıymetli bilgiler veren Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, birinci kere 7 Mayıs’ta İngiltere’de tespit edilen olayın üzerinden geçen 20 günde, tam 21 ülkede yeni olay tespit edildiğine işaret ederek “Koronavirüs’teki üzere büyük bir pandemi beklenmese de burada en büyük kasvet; virüsün hayvan konaklardan da geçebilmesi nedeniyle, denetiminin zorlaşabileceği” diye konuştu.
“BİLİNENDEN ÇOK DAHA FAZLA HADİSE OLDUĞU KESTİRİM EDİLİYOR”
Prof. Dr. Yavuz, “20 günde, 21 ülkede hadise tespit edildi. Bu bayağı bir salgın olduğunu gösteriyor bize. Gerçek boyutunu da tam olarak bilemiyoruz. Bu yalnızca yakalanan olgular. Sürveyans (takip) sistemi güzel olan ülkelerin yakaladığı olgular. Aslında bilinenden çok daha fazla hadise olduğu iddia ediliyor. Eldeki bilgilere nazaran pandemik kapasitesinin çok yüksek olmadığı düşünülüyor. Zira teneffüs yoluyla çok tesirli bir formda bulaşamıyor, ya da asemptomatik periyotta bulaştırıcılığı yok diye kabul ediliyor. DNA virüsü olduğu için çok mutasyon geçirmeyecek diye kestirim ediliyor. Fakat alışılmış ki mikroorganizmaların yakın takip edilmesi gerekiyor. Zira daha evvel koronavirüsler de bu kadar bulaşıcı olarak bilinmiyordu. SARS hele hiç yayılmıyordu mesela” dedi.
“İLK TEMASLIYA AŞI VE 21 GÜN KARANTİNA”
Prof. Dr. Yavuz, şimdi Türkiye’de hadise tespit edilmediğini ancak birinci olay çıkarsa neler yapılması gerektiğini ise şu sözlerle anlattı: “Türkiye’de düşünsenize hiç görülmemiş bir hastalık. Birinci hastanın, döküntüler büsbütün kuruyana kadar izolasyonda kalması gerekecek. Zira toplumda hiç görülmeyen bir hastalık ki birinci sefer olacak. Daha evvel yayılmamış bir hastalık yani, bu biçimde tahminen yayılmasını engelleyebiliriz. Hasta tespit edildikten sonra tüm lezyonlar kuruyacak, kabukları dökülecek, zira oralardan da bulaşma kelam konusu olabiliyor; bu da 2 ila 4 hafta kadar sürüyor. Semptomlar çıktıktan, döküntüler başladıktan sonra 14-28 gün ortası hasta olan kişinin izolasyonu gerekiyor. Temaslıda ise semptomlar oluşmadan aşılama yapılması ve 21 güne kadar izolasyonu kelam konusu olabilir.”
“DÖKÜNTÜLERDE BOL ÖLÇÜDE VİRÜS VAR”
Hastalığın bulaşma yolunun döküntülerle yakın temastan geçtiğine işaret eden Prof. Dr. Yavuz, “Döküntülerde bol ölçüde virüs var. O döküntü yahut hastanın çıkartılarıyla diyelim (vücut sıvıları) yakın temasla bulaşır. Mesela konuşurken de uzun mühlet çok yakın temasta bulaşma riski var. Zira Afrika’daki salgınlarda yapılan çalışmalarda, konut halkının yüzde 10’una yakın, temasla bulaştığı tespit edilmiş” dedi.
“VÜCUTTA ÇIKAN DÖKÜNTÜLERİN HEPSİ GEÇENE KADAR BULAŞILIĞI SÜREBİLİYOR”
Hastalığın yayılması Kovid’den güç olsa da neredeyse Kovid’den daha fazla ölümcül olabilen bir virüs olduğuna da dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, “Bir başka düşünce da çiçek hastalığının akrabası bir virüs olmakla birlikte, hayvan rezervuarlarında bulunabilmesi. Gerçek hayvan rezervuarı hangisi, onu bile bilmiyoruz. Bu türlü bir hastalık olduğu vakit, hayvanlarda da etken olabiliyorsa, Kovid’den de biliyoruz, o vakit denetimi daha güç oluyor. Bir de kişi semptomatik olduktan sonra yani hastalık belirtileri başladıktan sonra bulaştırıcılık hayli uzun sürüyor. Kabuklanmaların hepsi, bedende çıkan döküntülerin hepsi yok olana kadar bulaştırıcılığı sürebiliyor. Ancak hastaları yakalamak kolay olduğu için, döküntülerden çabucak tanıyıp hastayı izole edip, etrafını de ‘ring aşılama’ dediğimiz formda aşıladığınız vakit denetim altına alınabileceği düşünülüyor” formunda konuştu.
“HEKİMLERİN DE BİLGİLENDİRİLMESİ LAZIM”
“Bizim de Türkiye olarak süratlice olay tanımlaması yapmamız lazım ve sürveyansı (takip) artırmamız lazım” diyen Prof. Dr. Yavuz, şu ihtarlarla kelamlarına devam etti: “İnsanların farkındalığını arttırmamız lazım. Hadiseyi görecek olan doktorların eğitimlerini artırmamız lazım; zira uzun vakittir görülmeyen bir hastalık. Biz KLİMİK Derneği olarak bugün doktorlarımıza yönelik bu istikamette bir eğitim toplantısı yapıyoruz örneğin. Türkiye’de 1980’e kadar aşılanma vardı, 80’den sonra aşılı olan yok. Hasebiyle en geç aşılanan kümenin bile aşısının üzerinden 42 yıl geçmiş. Aşısı olup da hastalığa yakalanan var. Aşı ne kadar koruyor, tekrar kısmi bir koruyuculuğu olacaktır. Ancak bunun yüzde 80-90 seviyesinde olması beklenmiyor açıkçası.”
“TÜRKİYE DE 2011’DE BİR ÖLÇÜ ÇİÇEK AŞISI ALMIŞTI”
2001’de Amerika’da gerçekleşen şarbon saldırısı sonrası ülkelerin çiçek virüsüyle de ilgili alarma geçtiğini ve biyolojik akın tehdidine karşı çiçek aşısı temini gerçekleştiğine de değinen Prof. Dr. Yavuz, Türkiye’nin de o yıllarda muhakkak bir ölçü çiçek aşısı aldığını söyleyerek kelamlarını şöyle noktaladı: “Çiçek aşıları stoklamıştı kimi ülkeler. Sanırım Türkiye’de de 2011 yılında aşikâr bir ölçü aşı alınmıştı. Aslında öngörülüyordu maymun çiçeği salgını. Zira Nijerya’da 2017 yılında ansızın ortaya çıktı, şu andakinin bir modeli orada yaşanmıştı zati. Bu türlü bir hazırlık vardı. Bu nedenle de 2019’da, daha az yan tesiri olan MVA (nonreplike atenüe canlı aşı) aşısına EMA ve FDA onay vermişti. Lakin o aşı da kitlesel aşılamalarda şimdi büyük çapta kullanılmadığı için, koruyuculuğuyla ilgili ‘Acaba aktifliği ne olur diye?’ düşünülüyor. Maymun çiçeğinde riskli küme daha çok çocuklar ve hamileler. O yüzden ekstra dikkat edilmesi gerekiyor bu kümede.”
![Steam Envantere Şu An Ulaşılamıyor Hatası [Çözümü] 2024](https://www.gundemtube.com/wp-content/uploads/2023/10/overwatch-2-steame-geliyor-baska-blizzard-oyunlari-da-yolda-vmLvKWNz.jpg "Steam Envantere Şu An Ulaşılamıyor Hatası [Çözümü] 2024")
