Hislerimiz Kilo Verme Üzerinde Ne Kadar Tesirli? Duygusal Beslenme Hakkında Konuşuyoruz

Fiziksel açlığımızı gidermenin ötesinde, çoğumuz yemek yemeyi rahatlama, gerilimle başa çıkma ve ödül olarak kullanırız. Bu durumda, ekseriyetle sıhhatsiz atıştırmalıklar, tatlılar ve başka rahatlatıcı yiyeceklere yöneliriz. Makûs hissettiğimizde dondurma alabilir, sıkıldığımızda ya da yalnız olduğumuzda pizza siparişi verebilir ya da gerilimli bir iş gününün akabinde kendimizi yemeğe kaptırabiliriz.

Göz Atın

Buscopan Nedir Ne İşe Yarar?

Piyeloseptyl Kullananlar Yorumları (İdrar Söktürür Mü)

Duygusal yeme, yiyeceklerle kendimizi daha düzgün hissetmek ve duygusal gereksinimlerimizi karşılamak maksadıyla yapılan bir aksiyondur. Ama ne yazık ki, duygusal yeme, duygusal sorunları çözmede başarılı olmaz. Bilakis, çoklukla daha makûs hissetmemize yol açar. Bu durumda, yalnızca başlangıçtaki duygusal sorun devam eder, birebir vakitte çok yemek yüzünden kendimizi hatalı hissederiz. Bu nedenle, duygusal yeme alışkanlığını fark etmek ve sağlıklı başa çıkma formülleri geliştirmek kıymetlidir.

• Kendinizi gerilimli hissettiğinizde daha çok yer misiniz?

• Aç değilken mi yoksa tokken mi yersiniz?

• Kendinizi daha güzel hissetmek için mi yersiniz (üzgün, kızgın, canınız sıkkın, kaygılı vb. olduğunuzda sakinleşmek ve sakinleşmek için)?

• Kendinizi yemekle ödüllendiriyor musunuz?

• Kendinizi tıka basa doldurana kadar nizamlı olarak yemek yer misiniz?

• Yemek sizi inançta hissettiriyor mu? Yemeğin bir arkadaş olduğunu düşünüyor musun?

• Yiyecek konusunda kendinizi güçsüz yahut denetimden çıkmış hissediyor musunuz?

 Eğer bu sorulara cevabınız ”Evet” ise siz bir duygusal yiyicisiniz.

Yemek yemek, vakit zaman toplumsal buluşmalar, ödül ve kutlamalar üzere keyifli anlar için vazgeçilmez bir aktiflik haline gelebilir ve bu durumda hiçbir sakıncası yoktur. Lakin, şayet yemek yeme alışkanlığınız duygusal bir başa çıkma metodu olarak kullanmaya başlarsanız, işte o vakit işler sarpa sarabilir. Gerilimli, üzgün, kızgın, yalnız, yorgun yahut sıkılmış olduğunuzda, birinci dürtünüz şayet buzdolabını açmak oluyorsa, kendinizi sıhhatsiz bir döngünün içinde bulabilirsiniz. Bu döngü, gerçek hislerinizi ve yaşadığınız sıkıntıları göz gerisi ederek, yalnızca yemek yemeye odaklanmanıza neden olur. 

Duygusal açlık, yiyeceklerle giderilemez. Yemek yemek anlık rahatlama sağlasa da, bu durumu tetikleyen hisler hâlâ mevcuttur. Üstelik gereksiz kaloriler tüketerek çoklukla daha makus hissetmeye başlarsınız. İrade eksikliği ve kusurlu davranışlar nedeniyle kendinizi suçlarsınız.

Bu durum karşısında, hislerinizi direktörün daha sağlıklı formüllerini öğrenmeyi ihmal eder, kilo denetimi giderek zorlaşır ve hem beslenme hem de hisleriniz üzerinde daha fazla denetim kaybı yaşarsınız. Ancak ne kadar çaresiz hissederseniz hissedin, olumlu değişim gerçekleştirmek hâlâ mümkündür. Hislerinizle baş etme, tetikleyicilere karşı tedbir alma, isteklerinizi yenme ve nihayetinde duygusal yeme alışkanlığını durdurma konusunda daha sağlıklı stratejiler öğrenebilirsiniz. Bu sayede, hem fizikî hem de duygusal açıdan daha düzgün bir hayat sürdürmeniz mümkün olacaktır.

Duygusal ve fizikî açlığı birbirinden ayırt etmek, duygusal yeme döngüsünü kırmak için kıymetli bir adımdır. Duygusal açlık, ani ve ağır bir formda gelir, makul konforlu yiyeceklere yönelir ve ekseriyetle düşünmeden yemeye yol açar. Fizikî açlık ise daha yavaş ortaya çıkar, çeşitli yiyeceklere yönelir ve yemek yerken daha şuurlu olmamızı sağlar.

Duygusal açlıkla başa çıkmak için, hissettiğiniz açlığın kaynağını belirlemeye çalışın. Duygusal açlık, midede değil, zihinde yer alır ve makul tatlar, dokular ve kokulara odaklanır. Fizikî açlık ise, karnınızın guruldaması yahut midenizde sancı üzere fizikî belirtilerle kendini gösterir.

Duygusal açlık, doyduğunuzda bile tatmin olmaz ve sık sık çok yemeye yol açar. Fizikî açlık ise, karnınız doyduğunda tatmin olur ve daha fazlasını istemez. Duygusal açlıkla başa çıkarken, yemek yedikten sonra pişmanlık, suçluluk yahut utanç hissetme mümkünlüğü daha yüksektir. Fizikî açlığı giderirken ise, bedeninize muhtaçlığı olanı sağladığınız için bu hisleri yaşama ihtimaliniz düşüktür.

Duygusal yeme döngüsünü kırmanın anahtarı, duygusal ve fizikî açlığı ayırt etmeyi öğrenmek ve bu bilgiyi sağlıklı yeme alışkanlıkları geliştirmek için kullanmaktır. Bu formda, hislerinizle başa çıkmak için yiyeceklere başvurmak yerine, daha sağlıklı ve sürdürülebilir yollarla baş etmeyi öğrenebilirsiniz.

Duygusal yemeye ‘dur’ demenin birinci adımı, şahsî tetikleyicilerinizi keşfetmek olmalıdır. Hangi durumlar, yerler yahut hisler sizi yemeğin rahatlatıcı kollarına sürükler? Çoklukla duygusal yeme, güzel olmayan hislerle bağlıdır, lakin unutmayın ki bazen olumlu hisler da bu durumu tetikleyebilir.

Öncelikle, sizin için hangi durumların duygusal yeme tetikleyicisi olduğunu belirlemeye çalışın. İş gerilimi, aile sorunları, yalnızlık, badire yahut maddi zahmetler üzere olumsuz durumlar mı yoksa başarılarınızı kutlamak, tatil periyotları yahut keyifli anıları paylaşmak üzere olumlu durumlar mı daha fazla duygusal yeme eğiliminde olmanıza sebep oluyor?  Bu soruları yanıtlarken, duygusal yemeye neden olan tetikleyicilerinizi daha net görebilir ve onlara karşı tedbir alabilirsiniz.

Unutmayın, duygusal yeme eğiliminizi denetim altına almak için öncelikle tetikleyicilerinizi belirlemeli ve akabinde bu tetikleyicilere karşı stratejiler geliştirmelisiniz. Bu sayede, yeme alışkanlıklarınızı daha sağlıklı bir hale getirirken, birebir vakitte keyifli ve akıcı bir süreç yaşayabilirsiniz.

Duygusal yeme çeşitli nedenlere bağlanmaktadır. Bunlar: gerilim, bastırılan hisler, çocukluk alışkanlıkları, can ezası ve boşluk hissi ve toplumsal tesirler olabilir. Artık bu saydığımız etkenleri tek tek inceleyelim:

Stresle başa çıkmak zorunda kaldığınızda, açlık hissinizin arttığını hiç fark ettiniz mi? Bu durum yalnızca zihninizle ilgili değil. Günümüzün karmaşık ve süratli hayat üslubunda sıklıkla karşılaşılan kronik gerilim durumlarında, vücudunuz kortizol isimli yüksek düzeyde gerilim hormonu salgılar. Kortizol, güç ve haz veren tuzlu, tatlı ve kızarmış yiyeceklere karşı isteklerinizi harekete geçiren bir tesire sahiptir. Hayatınızdaki denetimsiz gerilim ne kadar fazlaysa, duygusal rahatlama hedefiyle yiyeceklere yönelme ihtimaliniz de o kadar artar.

Yemek yemek; öfke, kaygı, ıstırap, tasa, yalnızlık, küskünlük ve utanç üzere rahatsız edici hisleri süreksiz olarak hafifletmenin yahut ‘gidermenin’ tesirli bir formülü olabilir. Kendinizi lezzetli yiyeceklerle şımartarak, karşı karşıya kalmak istemediğiniz kuvvetli hislerden uzaklaşma fırsatı yakalayabilirsiniz. Bu sayede, yaşadığınız olumsuz hislerin tesirini en aza indirgeyerek, daha huzurlu ve dingin bir zihin durumuna ulaşmayı amaçlayabilirsiniz.

Pek çoğumuz vakit zaman can sorununu gidermek, hayatımızdaki bir boşluğu doldurmak ya da kendimize meşgul olacak bir şeyler bulmak gayesiyle yemek yeme eğilimindeyiz. Bu durumda, yemek yemek, ağzımızı ve vaktimizi doldurmanın pratik bir yolu olarak fonksiyon görür. Anlık olarak, bu hareket bizi hayatımızla ilgili temeldeki amaçsızlık ve tatminsizlik hislerinden uzaklaştırarak, içimizdeki boşluğu dolduruyor üzere hissettirir.

Hepimizin çocukluk anılarında yemekle ilgili renkli ve unutulmaz anılar yer alır, değil mi? Ailemizin bizi şımarttığı, sevgi dolu anları düşününce aklımıza çabucak o tatlı ve eğlenceli yemek anıları geliyor. 

Birçoğumuz için, ailemiz bizim uygun davranışlarımızı lezzetli ödüllerle kutlardı. Tahminen de anneniz yahut babanız, başarılı bir imtihan sonucu için sizi en sevdiğiniz dondurmacıya götürürdü. Ya da karnenizdeki yüksek notlar, ailenizle keyifli bir pizza partisine dönüşürdü. Hatta bazen kendimizi üzgün hissettiğimizde, annemizin o eşsiz tatlılarıyla bizi teselli etmesi, moralimizi yerine getiren en hoş anlardı. Bu tıp alışkanlıklar, çocukluktan yetişkinliğe geçerken de bizimle birlikte gelir ve yemekle ilgili duygusal bağlarımızı güçlendirir.

Bir ortada yemek yemek, beşerlerle kaynaşarak gerilimi hafifletmenin kusursuz bir yoludur; ama tıpkı vakitte çok yeme alışkanlığına da sebep olabilir. Yalnızca yemek mevcut olduğu için yahut etrafınızdakiler yemekte olduğu için kendinizi fazla yemeye kaptırmak epeyce yaygındır. Ayrıyeten, toplumsal ortamlardaki gerginlikler nedeniyle de istemsizce daha fazla yemek tüketebilirsiniz. Yahut tahminen de aile üyeleriniz yahut arkadaşlarınız sizi bilinçsizce çok yemeye yönlendiriyor ve kümedeki başka bireylerle ahenk sağlamak ismine bu duruma ayak uyduruyorsunuz.

Duygusal yemeyi en aza indirmek için yapılacak çeşitli yollar vardır. Örneğin: Duygusal yeme günlüğü tutabilirsiniz. Yemek yerken hissettiklerinizi, sizi bu yemeğe iten şeyleri yazabilirsiniz. 

Duygularınızı beslemenin yollarını bulabilirsiniz. Farklı alışkanlıklar edinebilirsiniz.

Depresyonda yahut yalnızsanız,  sizi her vakit daha güzel hissettiren birini arayabilirsiniz, köpeğinizle yahut kedinizle oynayabilir yahut en sevdiğiniz fotoğrafa yahut kıymetli bir anıya bakabilirsiniz.

Endişeliyseniz,  en sevdiğiniz müzikte dans ederek, gerilim topu sıkarak yahut tempolu bir yürüyüş yaparak gergin gücünüzü tüketebilirsiniz.

Yorgunsanız,  kendinize bir fincan sıcak çay ikram edebilir, banyo yapabilir, kokulu mumlar yakabilir yahut kendinizi sıcak bir battaniyeye sarabilirsiniz.

Canınız sıkılıyorsa  iyi bir kitap okuyabilir, bir güldürü programı izleyebilirsiniz, doğayı keşfedebilirsiniz yahut hoşunuza giden bir aktiviteye yönelebilirsiniz (ahşap işlemek, gitar çalmak, çember atmak vb.).

Ve son olarak bir uzmandan yardım alabilirsiniz.